تبیین رفتارهای صرفه جویی در مصرف آب به کمک تئوری رفتار برنامه ریزی شده توسعه یافته (مطالعه موردی شهر اصفهان)
محل انتشار: مجله آب و فاضلاب، دوره: 33، شماره: 3
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 299
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_WWJ-33-3_005
تاریخ نمایه سازی: 30 مهر 1401
چکیده مقاله:
اگرچه تشویق خانوارها به پذیرش رفتارهای حفاظت از آب، به عنوان یک استراتژی موثر در تامین آب پایدار، توجه مدیریت تقاضای آب را به خود جلب کرده، اما موفقیت در چنین سیاست هایی به پذیرش داوطلبانه افراد وابسته است. با توجه به نقش مهم روانشناسی در تبیین رفتار انسان، این پژوهش به بررسی عوامل اساسی اجتماعی- روانشناختی موثر بر پذیرش رفتارهای حفاظت از آب خانگی و چگونگی تبیین این رفتارها به کمک توسعه تئوری رفتار، برنامه ریزی شده و با اضافه کردن متغیر عادت، به مدل اصلی این تئوری پرداخت. در این پژوهش که صرفا بر روی رفتارهای صرفه جویی در مصرف آب (حفاظت رفتاری) متمرکز بود، ۳۴۳ نفر از شهروندان شهر اصفهان شرکت کردند. در این راستا، یک پژوهش پیمایشی به کمک یک پرسش نامه ساختاریافته به عنوان ابزار پژوهش، انجام و از روش مدل سازی معادلات ساختاری نیز برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که با اضافه کردن متغیر عادت به تئوری رفتار برنامه ریزی شده، مدل توسعه یافته قادر است به ترتیب ۷۵ و ۵۱ درصد از واریانس تمایل به انجام رفتارهای صرفه جویی در مصرف آب و نیز رفتارهای صرفه جویی در مصرف آب را پیش بینی کند. بر اساس یافته ها، متغیرهای نگرش و کنترل رفتاری درک شده، رابطه مثبت معنی داری با تمایل داشتند که از این بین نگرش، دارای بیشترین قدرت پیش بینی تمایل به انجام رفتارهای حفاظت از آب خانگی بود. علاوه بر این، متغیرهای عادت و تمایل، رابطه مثبت معنی داری با رفتارهای صرفه جویی در مصرف آب داشتند که متغیر عادت، مهم ترین عامل تعیین کننده رفتار بود. این در حالی است که متغیر هنجار ذهنی، بر تمایل و متغیر کنترل رفتاری درک شده، بر رفتار تاثیر معنی داری نداشت. در نهایت، به سیاست گذاران پیشنهاد می شود که کمپین های آگاهی بخشی و آموزشی با هدف (۱) ایجاد نگرش مثبت نسبت به رفتارهای حفاظت از آب در میان خانوارها، (۲) افزایش خودکارآمدی و اعتماد به نفس آنها در انجام این گونه رفتارها و (۳) بهبود و یا تغییر عادات رفتاری حفاظت از آب آنها، طراحی و پیاده سازی کنند تا بتوانند تمایلات و رفتارهای حفاظت از آب را در بین خانوارها ارتقا بخشند.
کلیدواژه ها:
حفاظت از آب ، تئوری رفتار برنامه ریزی شده ، عادت ، مدل سازی معادلات ساختاری ، روانشناسی محیط زیستی ، مدیریت تقاضای آب
نویسندگان
سید احمد رضا شاهنگیان
دکترا، دانشکده مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مسعود تابش
استاد، دانشکده مهندسی عمران، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
مسعود یزدان پناه
دانشیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ملاثانی، ایران
محمد امین رئوف
کارشناسی ارشد، گروه مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران
طاهره زبیدی
دکترا، گروه ترویج، ارتباطات و توسعه روستایی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :