مبانی فقهی و فلسفی گستره خویش مالکی در باب عملیات جراحی زیبایی؛ با نگاهی به حقوق کیفری ایران، فرانسه و انگلستان

پاسخ به مسئله حدود «خودمالکیتی» تکلیف مسائل دشواری همچون عملیات جراحی زیبایی نامعقول را روشن خواهد کرد. از نظر فقهی در مورد اینکه انسان مالک اعضاء خود است یا خیر اختلاف نظر وجود دارد؛ رهیافت حاصل آن است که نظریه حقوق اسلام بر خلاف برخی از تفکرات غربی خویش مالکی را به طور مطلق نپذیرفته است. دیدگاه اخیر بر اساس مبانی قاعده سلطنت و بنای عقلاء اصل را بر آزادی انسان و تسلط او بر اعضای بدن خویش قرار داده است. البته رویکرد اخیر به انسان اجازه نمی دهد اعضاء خویش را در معرض ضررهای ناموجه (غیرعقلایی) قرار دهد. در نظریه حقوقی غرب، موافقان خویش مالکی بنا بر اصل اخلاقی «خودمالکیتی»، انسان را مالک اعضاء خود دانسته و بر این باورند که این مالکیت در چارچوب حقوق طبیعی با محدودیت هایی روبه رو است. همچنین، معتقدند که جرم انگاری ضررهای غیرعقلانی به خود موجه نیست. در مقابل، کسانی که طرفدار نظریه پدرسالاری اخلاقی هستند مخالف خویش مالکی بوده و جرم انگاری چنین رفتارهایی را موجه قلمداد می نمایند. مقاله حاضر به روش توصیفی و تحلیلی ادله دیدگاه های مذکور را مورد نقد و بررسی قرار داده و مروری کوتاه بر عملیات جراحی زیبایی «نامعقول» در حقوق کیفری ایران، انگلستان و فرانسه می نماید. در همین رابطه این مقاله نشان خواهد داد که انگلستان و فرانسه به خاطر رسوایی شرکت PIP مقررات سخت تری را برای صنعت جراحی زیبایی وضع نمودند.

کلیدواژه ها:

جرم انگاری ، خویش مالکیتی ، جراحی زیبایی ، فقه ، نظریه حقوقی غرب