واکاوی مفهوم حق، تسلط و مالکیت بر خویشتن و رابطه ی آن با خودکشی وامکان جرم انگاری آن

حق برخویشتن در آموزه ها و مکاتب مختلف دارای تفاسیرمتفاوتی است و براین اساس محدوده اختیار و آزادی عمل افراد معنای خاصی می یابد. پرسش بی پاسخ این است که آیا دارنده ی حق می تواند از حق خود اعراض کند برای نمونه در یکی از مصادیق،آیاحق حیات با حق ممات ملازمه دارد؟درآموزه های اسلامی حق برخویشتن به معنای خودمختاری مطلق نیست که همه ی پرده های اخلاق جمعی و حتی فردی را کنار می نهد.عقل و شرع به عنوان دو حامی و حتی هدایتگر آزادی فردی،نقش مهمی در محدود ساختن حق برخویشتن دارند.در حقوق اسلامی انسان مسلط بر نفس خویش است،به این معنا که بر اوقات و شوون خود مسلط است،اما نمی تواندبه خواست خود حیاتش را سلب کند،لذا اصولا خودکشی و قتل از روی ترحم و مواردی از این دست نامشروع است.درتسلط بر اعضای بدن نیز هر اقدامی که به ضرر شدید غیرعقلایی برخود منجر شود،نامشروع است.از طرفی سلطه داشتن برچیزی به معنای حق داشتن نسبت به آن نیست.به عبارتی اگر تسلط بر نفس واعضای بدن در چارچوب شرعی و قانونی پذیرفته شود، این به معنای داشتن حق برنفس و اعضای بدن نیست.از جمله نظریاتی که در خصوص تسلط برخویشتن می توان نام برد، مواردی همچون اصل مالکیت حقیقی،اصل مالکیت اعتباری،اصل مالکیت ذاتی هستند که در نوشتار نویسندگان به آن شاره شده است.

کلیدواژه ها:

حق ، مالکیت ، سلطنت ، خودکشی ، جرم