سازگاری دموکراسی در نظام سازی حکومتهای اسلامی

سیاست در بطن آموزه های دین اسلام نهفته است و مفهوم اسلام غیرسیاسی در مقابل آن کاربردی ناروا است. نظام اسلامی یک نظام شرعی قانونی است که دارای اساسنامه و قانون اساسی میباشد. این قانون برگرفته از قرآن و سنت پیامبر است دولت قانونی اسلام، عنوان و صفت خاصی به جز اسلامی ندارد. قرآن و سنت پیامبر نیز بر اصول دموکراسی صحه گذاشته است، دین اسلام، دموکراسی را به معنای توجه به پایگاه مردم در حکومت قبول دارد. دموکراسی یعنی عدم تحمیل شرایط نا خواسته بر مردم که از طریق راهکارهای زیادی همچون انتخابات، همه پرسی، حق حکومت اکثریت، تعدد احزاب، حق مخالفت اقلیت، آزادی مطبوعات و رسانه ها و استقلال قوه قضاییه محقق می شود. چنین ماهیتی از دموکراسی نه تنها مغایر با اسلام نیست بلکه بسیار نزدیک با روح اسلام است. این پژوهش با هدف بررسی سازگاری های دموکراسی در نظام سازی حکومتهای اسلامی خاورمیانه به روش تحلیلی توصیفی صورت پذیرفت. در این پژوهش سه اصل نظارت همگانی، برابری سیاسی، امکان تصمیم گیری عمومی درباره مقررات و سیاست ها، در اسلام نواندیش که مهمترین اصول دموکراسی در نظام سازی حکومتها می باشد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد سه اصل مورد بررسی در کلیه محورها در اسلام نواندیش با دموکراسی سازگار بود. به نظر می رسد ترغیب حکومت های اسلامی به دموکراسی و تشکیل حکومت های شایسته از طریق انتخابات آزاد و سالم به همراه توسعه اقتصادی و وجود رسانه های مستقل مهمترین راهکار جهت برطرف کردن موانع دموکراسی در حکومت های اسلامی باشد.

کلیدواژه ها:

دموکراسی ، اسلام ، حکومت اسلامی ، خاورمیانه