İmam Hasan'ın İlmî Mirası

İmam Hasan (a.s), babası İmam Ali (a.s) ve dedesi Resulullah (s.a.a) gibi ilkelere bağlı prensipli bir önderdi. Onun önderlik görevlerini, şu geniş anlamlı ve çok yönlü cümlede özetleyebiliriz: "Allah'ın emri uyarınca rehberlik etme." İmam Hasan (a.s) her ne kadar dinî ve ilkesel sebepler yüzünden halifelikten feragat etti ise de, meydanı ve Peygamberimizin (s.a.a) miras birikimini cahiliye artıklarının ellerinde yağmalanmaya bırakmadı. Tersine, üzerine devletin oturacağı ve şeriatın hükümlerinin uygulanmasına zemin oluşturacak bir altyapıyı, eğitim yolu ile geliştirmeye kendini verdiğini görüyoruz. İmam Hasan (a.s), İslâm ümmetine sunduğu belgeler aracılığı ile zengin bir ilmî ve fikrî miras bıraktı. Bu belgeler; konuşmalar, vasiyetler (tavsiyeler), tartışmalar, mektuplar ve çeşitli bilgi dallarında söylenmiş hadisler şeklinde bize ulaşmıştır. Bu belgeler, İmam Hasan'ın (a.s) farklı türlerdeki ilgi ve gayretlerini, bilgi birikiminin geniş çaplılığını ve İslâm ümmetinin o günlerde yaşadığı fitne ve felâketler ile dolu dönemin gereklerini nasıl enine boyuna kavradığını ortaya koyuyor. Bu öyle bir dönemdi ki, Allah'ın gözetimine ve yönlendirmesine mazhar olanlar dışında kalanların çok az bir bölümü, onun özel niteliklerinin ve gereklerin bilincine varabilmişti. Şimdi İmam'ın ilmî çalışmalarından bazı örnekleri gözler önüne sereceğiz, onun dilinde beliren ve belâgatli üslubu ile ifade ettiği veya öğrencileri ile dostlarına yönelik eğitici faaliyetlerine yansıyan kavramlardan ve ideal değerlerden bir demet seçeceğiz.   Abstract  The range of unique character of the great lineage of the Prophet (PBUH), Imam Hassan al-Mujtaba (as), is so wide that its effects and signs can be seen in all works of hadith, translations (Tarajim), biography, history and manaqib. Humility, God-fearing, good relations, mutual respect and helping the poor are the prominent aspects of the life of Imam Hasan (AS). At the age of Imam Ali’s Imamate, he was one of skilled, expert figures in science and jurisprudence, who helped Amir Momenan in all scientific and judicial fields. Imam Hasan (AS) was one of those who defended the privacy of the leadership in all of his life and has actively participated in the battles of Jaml, Siffin and Nahrawan. He has taken very positive and effective steps in mobilizing people from Kufa to confront the Finat of Talha and Zubair. The painful life of Imam is full of these issues that we refer to only one dimension, which is the scientific character and position of Imam Hasan Mojtaba (AS).

کلیدواژه ها:

İslam ، Din ، İmam ، İmamet ، Makale