تحلیل رقابت های قدرت میان چین و آمریکا در پرتو گسترش سازمان همکاری شانگهای

با پایان جنگ سرد و حذف شوروی از ساختار نظام بین الملل آمریکا به عنوان قدرت برتر نظام بین الملل تبدیل به تک قطب نظام بین الملل شد. در این بین قدرتهایی چون چین که در حال تقویت خود در این برهه زمانی بودند باافزایش نفوذ و قدرت آمریکا تهدیدات حاصل از آن را مورد توجه قرار داده و سعی در کنترل قدرت رو به افزایش آمریکا را در برنامه های سیاست خارجی خود قرار داد.در سال ۱۹۹۶چین با همکاری و همراهی کشورهای روسیه،قرقیزستان،قزاقستان و تاجیکستان پایه های سازمان همکاری شانگهای را با هدف اعتمادسازی بنا نمودند که به مرور و باگسترش این سازمان در قالب موازنه ای نرم ایجاد مانع در برابر گسترش نفوذ آمریکا را هدف خود قرار دادند.بنابراین این سازمان تبدیل به دیواری در برابرافزایش نفوذ آمریکا شد که بر سر ساخت و ساز آن میان چین و آمریکا رقابت و تهدید شکل گرفت. آنچه در این نوشتار به آن توجه خواهد شد، پاسخ به این سوال است که؛ رقابت قدرت میان چین و آمریکا در پرتو گسترش سازمان همکاری شانگهای چگونه بوده است؟ فرضیه مطرح شده برای پاسخ گوئی به این سوال نیز بدین شرح است:"اساس شکل گیری این سازمان ریشه در رقابت های این دو کشور دارد، هرگونه حرکات مخاطره آمیز از سوی آمریکا سبب افزایش تلاش چین برای گسترش نفوذ این سازمان خواهد شد، از طرفی مقابله آمریکا با ایجاد قطب جدید قدرت، سبب ادامه این روند رقابت خواهد شد.

کلیدواژه ها:

آمریکا ، چین ، سازمان همکاری شانگهای ، ایران ، قدرت