اثر تغییر اقلیم بر پتانسیل عملکرد و بهرهوری آب ذرت علوفه ای در ایران

یکی از چالشهای مهم مرتبط با کشاورزی و امنیت غذایی، تغییر اقلیم جهانی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر تغییر اقلیم در آینده بر عملکرد و بهرهوری آب ذرت علوفهای (Zea mays L.) در ایران انجام شد. برای پیشبینی تغییر اقلیم در آینده (۲۰۵۰ میلادی) از دو سناریوی RCP۴.۵ و RCP۸.۵ و از دادههای هواشناسی در سالهای ۱۳۹۴-۱۳۸۰ بهعنوان دوره مبنا استفاده شد. پتانسیل عملکرد با استفاده از مدل شبیهسازی گیاهی SSM-iCrop۲ و براساس شیوه نامه گیگا برآورد شد و تغییرات اقلیمی برای هر سناریو در مدل شبیهسازی اعمال شد. نتایج نشان داد که تغییر اقلیم براساس هر دو سناریوی یادشده تاثیر قابل اعتنایی بر پتانسیل عملکرد ذرت علوفهای نسبت به شرایط فعلی نداشت و فقط موجب افزایشی معادل ۹/۰ و ۴/۱ درصد در دو سناریوی یادشده نسبت به شرایط فعلی (۶/۸۵ تن در هکتار) خواهد شد. این نتیجه را میتوان به چهارکربنه بودن این گیاه و در نتیجه عدم تاثیر افزایش CO۲ بر رشد و عملکرد آن و هم چنین باقیماندن دما در دامنه دماهای بهینه در بیش تر مناطق اقلیمی اصلی تولید ذرت علوفهای در ایران نسبت داد. میزان بهرهوری آب نیز در هر دو سناریو به میزان ۴/۰ و ۶/۱ درصد نسبت به شرایط فعلی (۴/۱۰ کیلوگرم بر مترمکعب) افزایش مییابد که دلیل احتمالی آن افزایش غلظت CO۲ و بستهترشدن روزنهها میباشد. هم چنین، به دلیل آن که تغییر چندانی در میزان آب مصرفی و تبخیر و تعرق مشاهده نشد میتوان افزایش بهرهوری آب در ذرت علوفهای را به افزایش پتانسیل عملکرد نسبت داد.

کلیدواژه ها:

پروتکل گیگا ، دما ، شبیه سازی عملکرد ، مدل SSM-icrop۲ ، مناطق اقلیمی