واکاوی روش های تربیتی بر مبنای سوره یوسف (مطالعه کیفی)

روش های تربیتی یکی از بخش های مهم نظام تربیتی اسلامی هستند که مربی با به کارگیری آن ها متربی را از وضع موجود، به وضع مطلوب می رساند. در این پژوهش تلاش شده است تا با استفاده از روش تحلیل محتوا به استخراج مضامین روش های تربیت در سوره یوسف پرداخته شود که با توجه به ماهیت موضوع و محدودیت جامعه پژوهشی، از نمونه گیری صرف­نظر شده است و کل جامعه تحلیلی (کل آیات سوره یوسف) مورد بررسی قرار گرفته شد. نتایج حاصل از مقوله­بندی نشان داد که روش های تربیتی در سوره یوسف شامل روش های بینشی،گرایشی و کنشی است. روش های تربیتی که خاصیت پیچیده ادراکی داشته باشند، به «بینش و نگرش»  و آن هایی­که اراده، میل، رغبت و انگیزش نقش دارد به «گرایش» تعریف می شود. بینش و گرایش، موجب پیدایش کنش (رفتار) می گردد. بر اساس یافته ها، روش های کنشی با ۵۱%  بیشترین فراوانی، روش های بینشی با  ۲۸% و روش های گرایشی با ۲۱% کم­ترین فراوانی را در روش های تربیتی در سوره یوسف داشته است. در این راستا، روش های تغافل و همانندسازی از گروه روش های کنشی، سهم بزرگی در پرورش فضایل و اصلاح رذایل متربی دارد. روش­های محبت و تکریم از  روش های گرایشی، روش موثرتری در ایجاد گرایش برای رشد تربیتی فراهم می کند و روش های موعظه و تذکر از روش های بینشی، نقش بسزایی در بینش­سازی متربی دارد.

کلیدواژه ها:

روش تربیتی ، سوره یوسف ، روش بینشی ، روش گرایشی ، روش کنشی