تخمین جریان رودخانه در فصل ذوب برف با استفاده از عوامل هواشناختی (مطالعه موردی: حوضه آبریز لیقوان)

بررسی ارتباط بین متغیرهای اندازه گیری شده در ایستگاه های هواشناسی با رواناب سطحی حوضه های کوهستانی می تواند در مدل سازی جریان مفید واقع شود. در این مطالعه به منظور بررسی تاثیر سری های زمانی متغیرهای هواشناختی ثبت شده در ایستگاه سینوپتیک سهند بر میزان ذوب برف و رواناب ناشی از آن در حوضه لیقوان، همبستگی این متغیرها با میانگین دمای روزانه (۱۳۸۰ الی ۱۳۸۸) مورد بررسی قرار گرفته و سعی گردید متغیرهایی که همبستگی مناسبی با دما داشتند، انتخاب شوند. سپس چهار بازه زمانی شاخص در فصل ذوب برف، در حد فاصل اول دی تا آخر خردادماه مشخص شد. همبستگی متغیرهای مربوطه با رواناب روزانه، با تاخیرهای مختلف مورد بررسی قرار گرفته و متغیرهایی که بیشترین همبستگی را با رواناب داشتند انتخاب شدند. بین متغیرهای انتخاب شده و رواناب حوضه، روابط رگرسیونی بسط داده شد و این روابط با رواناب اندازه گیری شده ایستگاه هیدرومتری لیقوان صحت سنجی شد. با توجه به نتایج به دست آمده، متغیر دمای عمق ۲۰ سانتی متری زمین، بیشترین همبستگی (۹۱۱/۰) را با رواناب اندازه گیری شده در بازه زمانی حد فاصل اول دی ماه الی ۳۱ خردادماه بدون لحاظ تاخیر زمانی در سری مربوطه دارا بود. کمترین همبستگی (۴۷۶/۰-) را رطوبت های ساعت ۳ بامداد در طی همان دوره ولی با تاخیرهای زمانی ۴ و ۵ روزه نشان داد. نتایج اعتبار سنجی مدل های رگرسیونی نشان داد که مدل رگرسیونی گام به گام از دقت نسبتا خوبی (۶۱/۰= CE) در تخمین جریان رودخانه در فصل ذوب برف برخوردار است.

کلیدواژه ها:

ایستگاه سینوپتیک سهند ، ایستگاه هیدرومتری لیقوان ، حوضه لیقوان ، ذوب برف ، رطوبت