ارزیابی و تحلیل نرم افزار های پرکاربرد تولید هستی شناسی در بازنمون مفاهیم

هدف: هدف پژوهش حاضر ارزیابی و تحلیل نرم افزارهای پرکاربرد تولید هستی شناسی در بازنمون مفاهیم در جهت انتخاب مناسب ترین این نرم افزارها است.روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی بوده و با رویکرد کمی انجام شد. روش انجام پژوهش از نوع تحقیقات ارزیابانه و با رویکرد توصیفی بود. جامعه آماری مورد مطالعه این پژوهش را منتخبی از نرم افزارهای تولید هستی شناسی شامل: Apollo، Onto Studio، Protégé، Swoop و TopBraid Composer Free Edition تشکیل می دهد. بنابراین، جامعه آماری پژوهش حاضر را پنج نرم افزار هستی شناسی مذکور تشکیل می دهند. در این پژوهش با توجه به نبود سیاهه ارزیابی مناسب در زمینه موضوع تحقیق، از طریق مطالعه منابع لاتین نرم افزارهای هستی شناسی و راهنماها، نسبت به تهیه ابزار مناسب ارزیابی اقدام شد. ابزار گردآوری داده ها، سیاهه وارسی بود که روایی صوری آن به تایید صاحب نظران علم اطلاعات رسید. این سیاهه در هفت بخش شامل مولفه های پراهمیت نرم افزار های هستی شناسی، مولفه فرمت ورودی و مولفه زبان بازنمون مفاهیم، معیار معماری و ساختار نرم افزار با زیرشاخص های مولفه های قابلیت تعامل، پایداری، دسترس پذیری، قابلیت نصب بر روی انواع پلتفرم، زبان پایه نرم افزار، و مولفه تعامل و میان کنش پذیری با نرم افزار های مرتبط هستی شناسی و قالب ذخیره سازی هستی شناسی انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از فنون آماری توصیفی نظیر میانگین وزنی و درصد استفاده شد.یافته ها: نتایج حاصل از یافته های پژوهش نشان داد که نرم افزار Protégé با کسب ۱۷۷ امتیاز از کل امتیازات، به لحاظ مولفه های مورد مطالعه در این پژوهش در رتبه اول و نرم افزار Onto Studio نیز با کسب امتیاز ۱۲۶ از کل امتیازات در رتبه بعدی قرار دارد.در نهایت نرم افزار Top Braid Composer Free Edition با کسب ۸۷ امتیاز از کل امتیازات به لحاظ مولفه های مورد بررسی در این پژوهش در رتبه سوم قرار دارد. در بررسی مولفه میان کنش پذیری نرم افزار های هستی شناسی، دو نرم افزار هستی شناسی Protégé ۵.۲.۰ و Onto Studio با ۴۱.۶۶% به یک نسبت با نرم افزارهای دیگر هستی شناسی دارای تعامل بودند که از نقاط قوت این دو نرم افزار است. دو نرم افزار Apollo و Swoop تعاملی با هیچ کدام از نرم افزار های هستی شناسی ندارند و می توان آن را از نقاط ضعف دو نرم افزار دانست.نتیجه گیری: پژوهش حاضر توانست براساس ارزیابی مولفه های بررسی شده در نرم افزار های هستی شناسی برخی از نقاط قوت و ضعف مربوط به آنها را نشان دهد، و اینکه نرم افزارهای مورد مطالعه از لحاظ ارتباط با سایر نرم افزارهای حوزه هستی شناسی دارای چه وضعیتی هستند و میان کنش پذیری میان آنها چگونه است. همچنین نتایج پژوهش به پژوهشگران این حوزه در انتخاب مناسب ترین نرم افزار هستی شناسی در تولید و بازنمون مفاهیم کمک خواهد کرد.

کلیدواژه ها:

هستی شناسی ، وب معنایی ، نرم افزارهای هستی شناسی ، بازنمون اطلاعات ، بازنمون مفاهیم