برآورد توزیع مکانی و زمانی تغذیه با استفاده از مدل توزیعی PRMS: مطالعه موردی دشت نیشابور

در این تحقیق، توزیع مکانی تغذیه ماهانه در دشت نیشابور توسط مدل PRMS برآورد گردید. بدین منظور در ابتدا حساسیت سنجی مدل PRMS نشان داد که موثرترین پارامترهای موثر بر بیلان در این منطقه، تبخیروتعرق، جریان ترجیحی، رطوبت خاک و سطح مشارکت کننده در رواناب می باشند. پس از تحلیل حساسیت، واسنجی این مدل توسط نرم افزار PEST و با توجه به داده های رواناب ایستگاه های هیدرومتری و همچنین تبخیروتعرق واقعی (ETEns۱.۰) برای مدت هفت سال (۱۳۸۱-۱۳۸۸) انجام گرفت. صحت سنجی مدل PRMS برای مدت دو سال (۱۳۸۸-۱۳۹۰) صورت پذیرفت. واسنجی مدل بر اساس دو مولفه اصلی بیلان، سبب افزایش اطمینان از مقادیر تغذیه به دست آمده توسط مدل PRMS گردید. نتایج نشان داد تبخیر و تعرق که ۸۷% از مجموع بارش و آبیاری را شامل می شد، مهمترین مولفه بیلان در منطقه می باشد و پس از آن، تغذیه با اختصاص ۵/۱۲% از حجم کلی بارندگی و آبیاری، قرار دارد. مدل سازی PRMS نشان می دهد که تغذیه آبخوان دشت نیشابور به طور متوسط سالانه ۲۹۵ میلیون مترمکعب بوده که عمدتا مربوط به مناطق کوهپایه ای و اراضی فاریاب می باشد. این مقدار تغذیه از آبان تا اردیبهشت ماه اتفاق می افتد و در ماه های گرم سال به علت بالا بودن میزان تبخیر و تعرق و کمبود رطوبت ناحیه ریشه، تغذیه ناچیز است.

کلیدواژه ها:

تغذیه آب زیرزمینی ، توزیع مکانی و زمانی ، PRMS ، حوضه آبریز نیشابور