جنایات افراد نابالغ در فقه و حقوق اسلامی

قتل توسط کودک، از مباحث فقهی به معنای انجام دادن و یا مشارکت کودک در کاری که منجر به کشته شدن شخصی می شود. طبق دیدگاه فقه و حقوق اسلامی، از جمله شرایط اجرای قصاص بر قاتل، بلوغ و تکلیف است. بدین جهت عدم اهلیت فاعل از حیث رشد و عقل تاثیر در امر نمی نماید و نمی توان کسی را که صغیر است غیر مسوول شناخت و بی عدالتی که در نتیجه اضرار آنها در جامعه پیدا شده است بدون جبران گذارد. اصل بر این است که هر کس پاسخگوی اعمال و رفتار خود باشد، لکن مسوولیت ناشی از فعل دیگران استثنایی است که به منظور حمایت از زیاندیده و بهتر جبران کردن زیان های او وضع شده است. برای تحقق مسوولیت سرپرستان اولا باید شرایط مسوولیت محقق شود: ورود زیان و رابطه سببیت بین عمل صغیر و زیان وارده. ثانیا باید در مورد خود صغیر شرایط مسوولیت محقق باشد اگر به علتی معاف شوند نتیجتا سرپرست هم مسوولیتی نخواهند داشت. در روش تحقیق از روش توصیفی – تحلیلی استفاده شده است و جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه های با بهره گیری از مواد متنوع کتابخانه های اعم از کتاب ها و نشریات الکترونیکی و چاپی صورت پذیرفته است. کودکان در صورت ارتکاب جرم فاقد مسوولیت کیفری اند و در صورت ارتکاب جرم تربیت آنان با نظر دادگاه بر عهده سرپرست قانونی شان و در صورتی که دادگاه تشخیص دهد با کانون اصلاح و تربیت اطفال است. در صورتی که طفل مرتکب قتل یا ایراد صدمه بدنی شود عاقله یعنی بستگان ذکور نسبی پدر و مادر یا پدر ( به ترتیب طبقات ارث) مسوولیت پرداخت دیه را دارند. اما اگر کودک مال دیگری را تلف کند از اموال او خسارت وارده جبران می شود.

کلیدواژه ها:

کودک نابالغ (طفل) ، فقه مذاهب اسلامی ، حقوق کیفری ، خطای محض ، اکراه صبی ممیز بر قتل.