اثر منحرف کننده ی جریان و هوادهی بر ضریب تخلیه مستغرق سرریزهای نیلوفری

سرریزها وظیفه ی تخلیه سیلاب در سدها را به عهده دارند. در این میان سرریزهای نیلوفری از دسته سرریزهای آزاد به شمار می روند و در دبی های سیلابی مستعد تشکیل جریان مستغرق در تاج خود بوده که این عامل منجر به ایجاد نوسانات فشاری شدید در مجرای سرریز، مکش و ارتعاش بدنه و نیز کاهش راندمان سرریز می گردد. عدم شناخت کافی از هیدرولیک جریان در حالت استغراق سرریز، زنگ خطری برای شکست و روگذری جریان از سد خواهد بود. بررسی ها نشان می دهد که استفاده از عناصر جانبی در سرریزهای نیلوفری سبب بهبود الگوی جریان خواهد شد. در این پژوهش آزمایشگاهی تلاش شد تا با استفاده از ساخت مدل فیزیکی، اثر منحرف کننده ی جریان و هوادهی و نیز دامنه تاثیر پارامترهای موثر بر ضریب تخلیه جریان مستغرق سرریزهای نیلوفری شناسایی و گسترش یابد و در نهایت با اعمال اثر وزن کلیه عوامل هندسی و هیدرولیکی، رابطه ای غیرخطی برای تخمین ضریب تخلیه معرفی شد. رابطه ی پیشنهادی با دارا بودن ریشه میانگین مربعات خطای برابر ۰.۰۹۱، نسبت به سایر روابط پیشین (که دارای خطاهای ۰.۱۲۲ و ۰.۱۱۸ هستند) قادر به پیش بینی بهتر ضریب تخلیه جریان مستغرق سرریزهای نیلوفری است. همچنین نتایج نشان می دهد که ضریب تخلیه سرریز برخلاف تحقیقات پیشین، به شدت به منحرف کننده ی جریان بستگی دارد.

کلیدواژه ها:

Critical Submerged Depth ، Flood ، Intake ، Orifice ، Vortex ، آبگیر ، روزنه ، سیلاب ، عمق استغراق بحرانی ، گرداب