تحلیل الگوی تاب آوری کالبدی فضایی متاثر از مخاطرات زیست محیطی کلانشهر تهران (مطالعه موردی: تحلیل تطبیقی مناطق ۲ و ۱۲)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 144

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ESTJ-24-6_009

تاریخ نمایه سازی: 20 اسفند 1401

چکیده مقاله:

زمینه و هدف: در ادبیات دانشگاهی اخیرا تاکید بر این است که چرا تاب آوری شهری متفاوت از پایداری شهری است. این در حالی است که برنامه های سیاست گذاری شهری از این اصطلاحات تقریبا به جای یکدیگر استفاده می کنند. در این پژوهش با تحلیل الگوی تاب آوری کالبدی فضایی؛ عوامل متاثر از مخاطرات زیست محیطی همچون زلزله وفرونشست در سطح مناطق ۲ و ۱۲ شهر تهران بررسی می شود. روش بررسی: این پژوهش کاربردی است که با روش تحلیلی موردی و رویکرد کمی انجام گرفته است. با توجه به ماهیت داده ها از نوع توصیفی است. برای دستیابی به اهداف تحقیق و تحلیل الگوی تاب آوری کالبدی فضایی متاثر از مخاطرات زیست محیطی کلانشهر تهران شامل فرونشست و زلزله، ابعاد مورد بررسی در ۱۳ شاخص شامل قیمت پایه (مترمربع)، جنس مصالح، سال ساخت، قدمت ساختمان، اسکلت ساختمان، تعداد طبقات، درجه تمرکز یا تفرق کاربری مسکونی، دانه بندی، نفوذپذیری، مساحت کل کاربری ها (فضای سبز و باز) و مساحت کاربری مسکونی در بخش فضایی و کالبدی و درجه تمرکز یا تفرق جمعیت، خوشه های مسکونی و فضاهای باز و سبز جهت استقرار جمعیت براساس اکثریت ساکن در محلات، جهت جغرافیایی توزیع جمعیت در بخش اجتماعی مبتنی بر مطالعات کاربری اراضی وضع موجود استخراج شد. برای ارزیابی و تحلیل الگوهای فضایی و اجتماعی از الگوریتم رقابت استعماری در محیط نرم افزار Matlab a۲۰۱۹ و برای فضایی سازی شاخص­های مورد مطالعه از روش (Tracking Analyst Tools) در فرآیند تحلیل شبکه (Network Analyst Tools) در محیط نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. یافته ها: با توجه به قرارگیری منطقه ۱۲ در بافت تاریخی و تمرکز و تراکم جمعیت در محورهای کانونی با عملکرد منطقه ای، آسیب پذیری بیشتری از خود نشان می دهد. در ارتباط با معیارهای تراکم جمعیت، دانه بندی و همچنین وضعیت اسکلت ساختمان ها؛ مجموعا منطقه ۲ وضعیت بهتری را نشان می دهد هرچند تراکم جمعیت در سطح هر دو منطقه علی رغم جمعیت و وسعت بیشتر منطقه ۲ یکسان می باشد، اما با توجه به سیل جمعیت شناور مراجعه کننده و ساکن در منطقه ۱۲ این منطقه تاب آوری پایین تری را نشان می دهد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به فرسوده بودن ابنیه و نفوذپذیری کم فضایی، الگوی پراکنش فضایی جمعیت و عوامل موثر بر گسست های کالبدی فضایی در سطح منطقه ۲ و ۱۲ نتایج نشان می دهد که الگوی توزیع و گسست تاب آوری در سطح محلات، هر دو منطقه متفاوت و در مجموع منطقه ۱۲ وضعیت ناپایدارتری را نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

تاب آوری ، عوامل فضایی و اجتماعی ، کالبد ، الگوریتم رقابت استعماری ، مناطق ۲ و ۱۲

نویسندگان

کریم حسین زاده دلیر

استاد تمام گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرند، مرند، ایران. (مسوول مکاتبات)

الهه بیگدلی

دانشجوی دکتری تخصصی شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرند، مرند، ایران.

بختیار عزت پناه

استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرند، مرند، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Arvin, M., Faraji, A., Bazrafkan, S. (۲۰۱۸) Study of Social ...
  • Cai, Heng., Lam, Nina S.N., Qiang, Yi., Zou, Lei, Correll, ...
  • Chelleri, L., & Baravikova, A. (۲۰۲۱) Understandings of urban resilience ...
  • Jalalian, I. (۲۰۱۹) Assessment of Structural-Natural Resilience of Urban Land ...
  • Gralepois, M. (۲۰۲۰) What Can We Learn from Planning Instruments ...
  • Hawley, R. J., Bledsoe, B. P., Stein, E. D., & ...
  • Jabareen, Y. (۲۰۱۳) Planning the resilient city: Concepts and strategies ...
  • Kamrholm, A., Mechler, R., Mochizuki, J., Kunreuther, H., Bayer, J., ...
  • Lechner, S., Jacometti, J., McBean, G., & Mitchison, N. (۲۰۱۶) ...
  • León, J., & March, A. (۲۰۱۴) Urban morphology as a ...
  • Madzharov, S., (۲۰۱۳) the chalets of the future and the ...
  • Meng, M., Dabrowski, M., & Stead, D. (۲۰۲۰) Enhancing Flood ...
  • Parizadi, T., shaikholeslami, A., karimi razakani, A. (۲۰۱۹) Analysis of ...
  • Morelli, S., Battistini, A., & Catani, F. (۲۰۱۴) Rapid assessment ...
  • Morelli, S., Battistini, A., & Catani, F. (۲۰۱۴) Rapid assessment ...
  • Usamah, M., Handmer, J., Mitchell, D., & Ahmed, I. (۲۰۱۴) ...
  • Werchoch, V. (۲۰۱۲) Evaluation of multifunctional indicators to measure earthquake ...
  • Hashemi Petrudi, S., Jafarnejad, A., Sadeghi Moghadam, M., Safari, H. ...
  • Rashid, H. (۲۰۱۱) Interpreting flood disasters and flood hazard perceptions ...
  • Sun, H., Zhen, F., & Xie, Z. (۲۰۲۱) Urban resilience ...
  • نمایش کامل مراجع