جایگاه علوم جغرافیایی در طرح ریزی و اجرای عملیات های دوران دفاع مقدس با تاکید بر عوامل طبیعی

شناخت عوامل جغرافیایی و به کارگیری آنها در طرحریزی های نظامی از اهمیت ویژهای برخوردار است و به عنوان یک عامل برتری ساز در عملیات ها می تواند اثر تعیین کننده و حیاتی بر طرحهای نظامی داشته باشد. بنابراین، شناخت دقیق عوامل جغرافیایی و میزان نقش آفرینی آن از اهم موضوعات نظامی و عمده ترین محورهای فعالیت اطلاعاتی محسوب می شود. بدون شناخت کامل شرایط جغرافیایی منطقه، انجام هرگونه عملیاتی محکوم به شکست است. ازاین رو، پژوهش حاضر به دنبال بررسی میزان تاثیر عوامل جغرافیایی بر عملیات های دوران دفاع مقدس است. در این پژوهش، با هدف استخراج و طبقه بندی شاخص های جغرافیای طبیعی تاثیرگذار در عملیات های دوران دفاع مقدس با روش توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تحلیل کمی و کیفی(آمیخته) تجزیه و تحلیل متون مصاحبه های صورت گرفته با جامعه خبرگی از روش داده بنیاد و به شیوه تحلیل محتوا شاخص های جغرافیای طبیعی تاثیرگذار در دفاع مقدس استخراج گردید. نتایج حاصل نشان داد که از بین شاخص های جغرافیای طبیعی؛ عوامل اقلیمی، ژئومورفولوژی و ابزارهای و تکنیک های جغرافیایی به ترتیب با ۵/۴، ۳/۴ و ۱/۴ امتیاز بیشترین تاثیر و جغرافیای زیستی و روابط مکانی به ترتیب با ۴/۳ و ۷/۳ امتیاز کمترین امتیاز را در عملیات های دوران دفاع مقدس دارا بوده اند. همچنین از بین عوامل اقلیمی؛ دمای هوا، مخاطرات اقلیمی و سرعت و جهت باد به ترتیب با ۸۵/۴، ۷۳/۴ و ۶۵/۴ امتیاز بیشترین تاثیر و فشارهوا و ابرومه به ترتیب با ۱/۴ و ۲۸/۴ امتیاز کمترین امتیاز را در عملیات های دوران دفاع مقدس دارا بوده اند.

کلیدواژه ها:

علوم جغرافیایی ، طرح ریزی ، دفاع مقدس ، عوامل طبیعی