رویکرد علامه طباطبایی به مسئله نسبیت معرفت

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 191

فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AADAB-6-14_001

تاریخ نمایه سازی: 17 فروردین 1402

چکیده مقاله:

هویت تحولی، پیوستگی درونی، وابستگی بیرونی و محدودیت های روشی، چهار عامل اصلی نسبیت معرفت هستند. از نظر علامه طباطبایی، نسبیت معرفت با حقیقت علم و معرفت (واقع نمایی) سازگار نیست و سخن نسبی گرایان در تحلیل نهایی به سخن سوفسطائیان و انکار علم کشیده می شود. ازآنجاکه علامه بر فلسفه به­مثابه ابزار گفتگوی عقلی میان همه انسان ها تاکید داشته و نقش برجسته ای برای حس در فرآیند شناخت قائل هستند، نظریه معرفت ایشان بیشتر در معرض پرسش از نسبیت قرار دارد. در این نوشته، رویکرد علامه طباطبایی درمواجهه با مسئله نسبیت معرفت، مبتنی بر اصول انکارناپذیر بررسی می شود. اصول انکارناپذیر، اصولی هستند که انکار آنها مستلزم اثبات­شان است. اصل واقعیت و اصل علم، به­عنوان اصول انکارناپذیر، مبادی عبور از سفسطه و نسبیت معرفت هستند و اصل تجرد علم و بازگشت علم حصولی به حضوری، جهان علم را با واقعیت پیوند می زند و به لحاظ روش شناختی، جهان را در جهان می شناسانند. این چهار اصل، ارکان مواجهه علامه طباطبایی با مسئله نسبیت معرفت هستند.

نویسندگان

ابراهیم شیر علی نیا

دانشجوی دکتری فلسفه، دانشکده علوم انسانی، تربیت مدرس

رضا اکبریان

استاد دانشگاه تربیت مدرس

محمد سعیدی مهر

استاد دانشگاه تربیت مدرس

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن سینا؛ (۱۴۰۵ق). الشفاء المنطق، قم: مرعشی نجفی ...
  • ارسطو؛ (۱۳۷۹) متافیزیک. ترجمه شرف الدین خراسانی، چاپ دوم، تهران: ...
  • افلاطون؛ (۱۳۸۲). ته تتوس. در چهاررساله، ترجمه محمود صناعی، چاپ ...
  • استیس، و.ت؛ (۱۳۸۶). تاریخ انتقادی فلسفه یونان. ترجمه یوسف شاقول، ...
  • همو؛ (۱۳۸۰). فلسفه هگل. ترجمه حمید عنایت، چاپ هفتم، تهران: ...
  • سهروردی؛ (۱۳۸۰). حکمه الاشراق. در مصنفات شیخ اشراق، ج۲. تهران: ...
  • حائری یزدی، مهدی؛ (۱۳۷۹). نظریه شناخت در فلسفه اسلامی. گردآوری ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد؛ (۱۹۸۱م). الحکمهالمتعالیه فی الاسفارالاربعهالعقلیه. چاپ سوم، بیروت: ...
  • همو؛ (۱۳۸۱). کسر الاصنام الجاهلیه. تصحیح و تعلیق جهانگیری. تهران: ...
  • طباطبایی، محمد حسین؛ (۱۳۶۴). اصول فلسفه و روش رئالیسم. چاپ ...
  • همو؛ (۱۳۳۰). المیزان فی تفسیر القرآن. چاپ دوم، قم: اسماعیلیان ...
  • همو؛ (۱۳۵۰). بدایهالحکمه. قم: نشر اسلامی جامعه مدرسین ...
  • همو؛ (۱۳۸۷). برهان، ترجمه و شرح مهدی قوام صفری، چاپ ...
  • همو؛ (۱۹۸۱م). تعلیقات علی الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه العقلیه. ...
  • همو؛ (۱۳۶۳). رساله علم. در دومین یادنامه علامه، تهران: انجمن ...
  • همو؛ (۱۳۷۷). نهایه الحکمه. چاپ دوازدهم، قم: نشر اسلامی جامعه ...
  • همو؛ (۱۴۲۶ق و). رساله الولایه. فی الانسان و العقیده، چاپ ...
  • همو؛ (۱۴۲۶ق و). علی(علیه السلام) و الفلسفه الهیه. فی الانسان ...
  • کاپلستون؛ (۱۳۷۵). تاریخ فلسفه. ترجمه سید جلال الدین مجتبوی، چاپ ...
  • مصباح، محمدتقی؛ (۱۴۰۵ق). تعلیقه علی النهایهالحکمه. قم: موسسه در راه ...
  • مطهری، مرتضی؛ (۱۳۶۴). شرح اصول فلسفه و روش رئالیسم. چاپ ...
  • Aristotle, ۱۹۲۴, Metaphysics. Ed W.D. Ross. Oxford, ۲ vols ...
  • Plato, ۱۹۶۸, Theaetetus…, in Plato's theory of knowledge. translated by ...
  • نمایش کامل مراجع