بررسی تطبیقی چگونگی برنامه دهی در فرآیند طراحی معماری در بافت تاریخی شهری (نمونه های موردی : پایان نامه های منتخب با موضوع مجتمع مسکونی در بافت تاریخی )

هدف از این مقاله بررسی تطبیقی روند برنامه دهی پایان نامه هایی با کارکرد مجتمع مسکونی واقع در بافت تاریخی ، است . برای این منظور سه پایان نامه معماری طراحی شده در بافت تاریخی شهرهای رشت ، اردبیل و یزد انتخاب شده است . پژوهش حاضر با روش تطبیقی به کمک الگوی جرج بردی طی چهار مرحله توصیف ، تفسیر، همجواری و مقایسه به بررسی برنامه دهی چهار پایان نامه مجتمع مسکونی در بافت تاریخی پرداخته است . مراحل تحقیق بدین صورت است که بعد از معرفی پایان نامه ها، هدف و ضرورت انجام پژوهش ، پرسش های مدنظر هر پایان نامه ، روش پژوهش و گردآوری اطلاعات، نتایج استخراج شده از پرسشنامه ، راهکارهای استخراج شده از نمونه موردی های بررسی شده، راههای رسیدن به کانسپت طرح و روشهای طراحی استفاده شده در هر کدام مورد بررسی تطبیقی قرار گرفته است . روند برنامه دهی و عوامل موثر بر طراحی مجتمع های مسکونی در بافت تاریخی در این مقاله بررسی و در قالب نمودارهایی آورده شده است . با وجود تفاوت در رویکردها، مهم ترین هدف هر سه پایان نامه حفظ و احیای بافت تاریخی ، بهبود محیط کالبدی شهری و توجه به نیازهای استفاده کنندگان از فضا می باشد . در روند پیشبرد هر سه پایان نامه به دلیل تفاوت در رویکردها و ویژگی های اقلیمی و کالبدی سایت ها تغییراتی در روند مطالعات مبانی نظری و نمونه موردی های بررسی شده وجود دارد اما نهایتا هر سه پایان نامه از پرسشنامه برای مد نظر قرار دادن نیاز کاربران و مشاهده نمونه موردی های مشابه برای استفاده از تجارب طرحهای گذشته استفاده کرده است که نشان می هد برنامه دهی در هر سه دانشگاه از یک مسیر معین و معمول صورت گرفته که خلاقیت در طراحی را از دانشجو می گیرد و احتمال رسیدن به نتایج متفاوت و نو را کم می کند. نتیجه این پژوهش می تواند جهت فاز مطالعاتی طراحی های مجتمع های مسکونی واقع در بافت های سنتی شهری ، مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

برنامه دهی ، فرآیند طراحی معماری ، پایان نامه معماری ، مجتمع مسکونی ، بافت تاریخی .