ظهور شبه فمینیسم نئولیبرال در صفحات اینستاگرامی زنان ایرانی

پلتفرم ­های جدید و رسانه های اجتماعی، محیطی منحصر به فرد را برای خلق، گسترش و استمرار گفتمان های مدرن و نئولیبرال زنانگی و مادری از طریق بسترهای دیجیتال، بصری و اجتماعی ارائه می دهند. در همین راستا، سوال پژوهش پیش رو این است که آیا می­ توان شواهدی از فمینیسم نئولیبرال، در صفحات اینستاگرامی زنان ایرانی یافت؟ برای پاسخ به این سوال، در ادبیات نظری به چیستی گفتمان فمینیسم نئولیبرال و اصول اساسی آن پرداخته و متن ­کاوی ۱۰۰ مقاله انگلیسی منتشر شده با محوریت فمینیسم نئولیبرال، با استفاده از نسخه ۱ .۶.۱۶ نرم افزارVOSviewer version  و روش تجسم­ بخشی به خوشه ­های تراکمی انجام شده است. در ادامه و در مرحله نخست پژوهش، بر اساس فراتحلیل ۱۲ پژوهش که پیشتر در رابطه با موضوع زنانگی و مادرانگی در اینستاگرام زنان ایرانی انجام شده­ اند، به این سوال پاسخ داده شده است که زنانگی و مادرانگی چگونه در اینستاگرام زنان ایرانی بازنمایی شده است؟. سپس با انطباق میان آنچه در بازنمایی زنانگی و مادرانگی در صفحات اینستاگرامی زنان ایرانی مشاهده شده و آنچه در تعریف و اصول اساسی فمینیسم نئولیبرال ذکر شده، به پرسش تحقیق پاسخ داده شده است. همچنین در مرحله دوم پژوهش با تحلیل گفتمان بصری ۲۰۰ تصویر از ۱۰ صفحه اینستاگرام زنان اینفلئونسر ایرانی، یافته­ های بیشتری برای مدعای پژوهش و پاسخ به سوال آن ارائه شده است. شش مضمون فرعی حاصل از تحلیل گفتمان، شامل «مراقبت های جسمی روزانه»، «انتخاب شخصی»، «پیشرفت فردی»، «منطق بازار»، «مصرف گرایی» و «خانواده خوشبخت»، حاکی از ظهور شبه فمینیسم نئولیبرال در صفحات اینستاگرامی زنان ایرانی است.

کلیدواژه ها:

فمینیسم نئولیبرال ، اینستاگرام زنان ایرانی ، متن کاوی ، فراتحلیل کیفی ، تحلیل گفتمان بصری