پول و حاکمیت قانون در ایران

این مطالعه به بررسی رابطه بین خلق پول و حاکمیت قانون به عنوان دو نهاد اجتماعی موثر در رشد و توسعه اقتصادی پرداخته است. پول در بستری از قوانین خلق شده، از این رو ادعا می شود که اگر حاکمیت قانون وجود داشته باشد امکان گسترش حجم پول وجود نخواهد داشت؛ از طرف دیگر خلق پول توزیع درآمد و قیمت های نسبی را از روند معمول بازار خارج کرده، بر مالکیت خصوصی اثر می گذارد، انگیزه ی حضور در فعالیت های غیربازاری و دخالت دولت در اقتصاد را افزایش داده و بر حاکمیت قانون اثر می گذارد. به دنبال بررسی رابطه بین این دو متغیر و کشف رابطه علیت، از داده های حاکمیت قانون بانک جهانی و حجم نقدینگی در دوره ۱۹۹۶ تا ۲۰۲۰ برای ایران، با استفاده روش انگل گرنجر و مدل تصحیح خطای برداری (ECM) مشخص شد که در کوتاه مدت رابطه ی علیت منفی و دوطرفه بین حاکمیت قانون و حجم نقدینگی وجود دارد. لیکن در بلندمدت بین حجم نقدینگی و حاکمیت قانون یک رابطه ی منفی وجود دارد و علیت از سمت حجم نقدینگی به سمت حاکمیت قانون برقرار است. به عبارت دیگر افزایش حجم نقدینگی باعث کاهش حاکمیت قانون در ایران شده است.

کلیدواژه ها:

خلق پول ، حاکمیت قانون ، مالکیت خصوصی ، روش انگل گرنجر ، مدل تصحیح خطای برداری (ECM)