بررسی مدل پیش بینی فرسایش بادی IRIFR۱ و مقایسه آن با اندازه گیری مستقیم فرسایش بادی با استفاده از دستگاه سنجش فرسایش بادی(W.E. meter) در دشت سگزی اصفهان

براورد مقدار فرسایش بادی در دشت های ایران از مهمترین الزامات برای برنامه ریزی و انتخاب مناسب ترین روش های کنترل فرسایش است. در این تحقیق از دو روش شامل استفاده از دستگاه سنجش فرسایش بادی به عنوان روشی فیزیکی- صحرایی و همچنین روش IRIFR۱به عنوان یک مدل شاخصی برای اندازه گیری و برآورد توان فرسایشی و رسوبدهی در بخشی از دشت سگزی استان اصفهان استفاده گردید. ابتدا  تیپ ها و رخساره های مختلف اراضی دشت سگزی اعم از دشت سر لخت، اپانداژ و پوشیده تفکیک گردید. به منظور اندازه گیری توان رسوبدهی اراضی از طریق کاربرد دستگاه سنجش فرسایش بادی ابتدا در هر کدام از رخساره های اراضی به ازاء سرعت های مختلف باد مقدار فرسایش خاک در مدت یک ساعت با استفاده از دستگاه سنجش فرسایش بادی اندازه گیری شد. با آنالیز گلبادهای ایستگاه شرق اصفهان ساعات تداوم وزش هر دسته یا کلاس سرعت باد در طول سال برآورد گردید. در پایان با تجمیع حاصل ضرب های تداوم هر دسته از سرعت باد در فرسایش پذیری ساعتی آن، نرخ فرسایش پذیری هر یک از رخساره ها تعیین گردید. به منظور کاربرد مدل IRIFR۱نیز ضمن مراجعه به صحرا امتیازات مربوط به هر شاخص  به رخساره داده شد ودر پایان توان رسوب دهی رخساره ها برآورد گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که توان فرسایش بادی و رسوب دهی اراضی رخساره های مختلف دشت سگزی از رگ درشت، رگ متوسط، رگ ریز و جلگه رسی بین ۰/۲، ۲/۱۳، ۳/۲۱ و ۱/۷۴ تن در هکتار در سال متغیر است. از سوی دیگر مقادیر بدست آمده از هر دو مدل در رخساره های مختلف بین ۵ تا ۳۰ درصد تفاوت نشان می دهد، این در حالی است که متوسط مقدار رسوب دهی بدست آمده از روش IRIFR۱در حدود ۱۱ درصد کمتر از مقادیر بدست آمده از روش کاربرد دستگاه سنجش فرسایش بادی می باشد.

کلیدواژه ها:

فرسایش بادی ، مدلIRIFR ، دستگاه سنجش فرسایش بادی ، دشت سگزی اصفهان