تبیین روابط علی بین فراوالدگری و تنیدگی والدینی با نقش میانجیگر ذهن آگاهی و خودکارآمدی والدینی در مادران کودکان مبتلا به اوتیسم

هدف: ترکیب ذهن آگاهی، خودکارآمدی والدینی و فراوالدگری در کاهش تنیدگی والدین به ویژه مادران نقش بسزایی داشته و مدیریت تنیدگی والدینی جهت ارتقای بهزیستی امری مهم محسوب می‎شود. روش پژوهش: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجیگر ذهن آگاهی و خودکارآمدی والدینی در تبیین روابط علی بین فراوالدگری و تنیدگی والدینی در مادران کودکان مبتلا به اوتیسم انجام شد. طرح پژوهش همبستگی و مبتنی بر روش مدل یابی معادلات ساختاری و جامعه آماری شامل همه مادران دارای کودک ۲ تا ۱۴ سال مبتلا به اختلال اوتیسم مراجعه کننده به کلینیک های درمانی شهر تهران در سال ۱۴۰۰ بودند که ۲۵۰ نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به پرسشنامه های تنیدگی والدگری آبیدین (۱۹۹۵)، پرسشنامه ذهن آگاهی (براون و رایان، ۲۰۰۳)، پرسشنامه فراوالدگری (هاوک و هولدن، ۲۰۰۶) و خودکارآمدی والدینی (دومکا و همکاران، ۱۹۹۶) پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارAMOS  نسخه ۲۴ انجام شد. یافته ­ها: نتایج نشان داد که ضریب مسیر کل بین فراوالدگری و تنیدگی والدینی (۰۱/۰>p، ۴۵۶/۰-=β) منفی و ضریب مسیر بین ذهن آگاهی و تنیدگی والدینی (۰۱/۰>p، ۴۷۴/۰-=β) و خودکارآمدی والدینی و تنیدگی والدینی (۰۱/۰>p، ۳۸۶/۰-=β) منفی و در سطح ۰۱/۰ معنادار بودند که خودکارآمدی والدینی و ذهن آگاهی رابطه بین فرا والدگری و تنیدگی والدگری را به صورت منفی و معناداری میانجیگری کرد. نتیجه­ گیری: فراوالدگری به صورت مستقیم و ذهن آگاهی و خودکارآمدی والدینی به صورت مستقیم و غیرمستقیم، تنیدگی والدینی را در مادران کودکان مبتلا به اوتیسم پیش بینی می کند. ضرورت دارد جهت ارائه مداخلات به منظور کاهش یا جلوگیری از سطوح بالای تنیدگی والدینی در خانواده‎ها به مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی، خودکارآمدی و فراوالدگری در روابط والد فرزندی توجه ویژه‎ای گردد.

کلیدواژه ها:

تنیدگی والدینی ، ذهن آگاهی ، فرا والدگری ، خودکارآمدی والدینی ، اوتیسم