ارزیابی مدل های فیزیکی- تجربی تبخیر - تعرق مرجع با استفاده از لایسیمتر وزنی (مطالعه موردی: تبریز)

استفاده از داده­های اندازه­گیری شده برای بررسی مدل­های برآورد کننده تبخیر و تعرق مرجع (ET۰) در مطالعات مختلف به خاطر مشکلات موجود در اندازه­گیری­ها به صورت محدود انجام گرفته است. گونه چمن و نوع بافت خاک مورد استفاده در لایسیمترها در مطالعات مختلف با هم متفاوت است در حالی که این عوامل بر مقدار اندازه­گیری­های لایسیمتری تاثیرگذار است. در این مطالعه، ۱۹ مدل فیزیکی- تجربی و تجربی در گروه های ترکیبی، تابشی، دمایی و انتقال جرم برای سه سال متوالی (۱۳۹۶-۱۳۹۸) با اندازه گیری های لایسیمتری در منطقه تبریز با اقلیم نیمه خشک واقع در شمالغرب ایران مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین جهت بررسی تاثیر گونه های گیاهی مرجع و بافت خاک بر میزان ET۰، دو گونه چمن شامل فستوکا آروندیناسه و لولیوم پرنه در سه بافت خاک لوم شنی، رسی و لوم سیلتی در لایسیمترهای وزنی اندازه­گیری شدند. مدل­های Kimberly Penman-۱۹۹۶ (KP)، Penman-۱۹۶۳، FAO.ppp.۱۷ Penman (FAO.ppp.۱۷)، FAO۲۴ Blaney Criddle (FAO۲۴ BC)،FAO۵۶ Penman Monteith (FAO ۵۶ PM)  بهترین عملکرد را در بین مدل­های مورد استفاده نشان دادند. مقایسه گروهی مدل­ها نشان داد گروه ترکیبی بهترین عملکرد را داشته است. مقایسه ET۰ برآورد شده با لایسیمترهایی که با خاک لوم شنی پر شده­اند مطابقت بیشتری نسبت به لایسیمترهای لوم سیلتی و رسی نشان داد. بررسی تاثیر گونه چمن بر عملکرد مدل­ها بیانگر دقت بالای مدل­های تجربی در لایسیمترهای با چمن لولیوم نسبت به چمن فستوکا می­باشد.

کلیدواژه ها:

Grass species ، Models Group ، Performance Evaluation ، Soil Texture ، Weighing Lysimeter