مدیریت توامان منابع آب سطحی و زیرزمینی و افزایش تاب آوری کشاورزان در مقابل کم آبی با پیش بینی قیمت محصولات کشاورزی و استفاده از الگوریتم ژنتیک (مطالعه موردی شبکه آبیاری و زهکشی دشت قزوین)

سد طالقان تامین کننده اصلی آب موردنیاز بخش کشاورزی دشت قزوین است. مقدار آب تخصیص یافته از سد طالقان به این دشت به دلایل گوناگون از جمله افزایش تخصیص آب شرب شهر تهران کاهش یافته است. کاهش آب تخصیص یافته از یک سو و نوسان قیمت محصولات کشاورزی به دلیل وقفه زمانی بین تصمیم کشاورز به تولید و عرضه آن به بازار از سوی دیگر، سبب شده کشاورزان نسبت به درآمد آینده خود نامطمئن باشند. کشاورزان برای مقابله با نا اطمینانی قیمت محصولات کشاورزی و تامین معیشت خویش، علی رغم کاهش آب تخصیص یافته، با تثبیت سطح و ترکیب الگوی کشت اقدام به تخلیه آب زیرزمینی نموده اند. در این پژوهش به منظور کمک به افزایش تاب آوری کشاورزان و حفظ منابع آب زیرزمینی اقدام به بهینه سازی الگوی توزیع آب با پیش­بینی قیمت و بهینه­سازی همزمان الگوی کشت و توزیع آب با پیش­بینی قیمت با استفاده از الگوریتم ژنتیک شده است. برای پیش­بینی قیمت محصولات کشاورزی دارای خرید تضمینی شامل گندم، جو، چغندرقند و کلزا از ANN و قیمت ذرت­علوفه­ای، گوجه­فرنگی، یونجه، نخود، لوبیا، سیب­زمینی، ذرت­دانه­ای و عدس از روش تابع تقاضا معکوس استفاده شده است. کشش قیمتی تقاضا برای محصولات ذرت­علوفه­ای، گوجه­فرنگی، یونجه، نخود، لوبیا، سیب­زمینی، ذرت­دانه­ای و عدس به ترتیب ۵۰۸/۰-، ۱۱۱/۱-، ۹۵۴/۰-، ۹۱۴/۰-، ۳۷۴/۰-، ۵۲۹/۰-، ۳۶۳/۰- و ۳۳۲/۰- برآورد شد. بررسی دو شاخص MAE و RSME بیانگر توانایی خوب تابع تقاضا معکوس و ANN در پیش­بینی قیمت بود. همچنین نتایج نشان داد استفاده از مدل­های بهینه­سازی توزیع آب با پیش­بینی قیمت موجب ۲۵% افزایش درآمد و مدل بهینه سازی همزمان الگوی کشت و توزیع آب با پیش­بینی قیمت موجب ۱۶۰% افزایش درآمد شبکه نسبت به وضعیت کنونی خواهد شد.

کلیدواژه ها:

Optimization ، Cultivation pattern ، water reallocation ، Guaranteed purchase ، Wheat