تبیین ماهیت فعالیت های پژوهش و فناوری در شرکت های دارای «رقابت پذیری در زمینه فناوری » و «رقابت پذیری با منشاء فناوری » در حوزه بالادستی صنعت نفت

تحلیل استراتژیک حوزه بالادستی صنعت نفت نشان دهنده شکل گرفتن رقابت مبتنی بر فناوری و نوآوری در این عرصه و در نتیجه لزوم قرار گرفتن پژوهش و فناوری به عنوان محوریت کسب و کار برای تحقق برتری رقابتی در کلاس جهانی است. با توجه به اهمیت فعالیت های پژوهش و فناوری و نقشی که در دستیابی به نوآوری فناورانه دارند، ایجاد و بهره برداری اثربخش از واحدهای پژوهش و فناوری در بنگاه های فعال در حوزه بالادستی صنعت نفت ضرورتی انکارناپذیر است. نگاه به ساختار و نحوه عملکرد واحدهای پژوهش و فناوری در حوزه بالادستی صنعت نفت بدون توجه به الگوی کسب و کار سازمان­های مادر آنها و نحوه تعامل آن الگو با فناوری و نوآوری کار ناقصی است. براین اساس در این مقاله به بررسی ماهیت فعالیت های پژوهش و فناوری در شرکت های مختلف حوزه بالادستی صنعت نفت، پرداخته می شود. در این راستا ابتدا ماهیت رقابت پذیری در محیط دارای رقابت مبتنی بر فناوری و نوآوری تبیین گردیده و سپس انواع سازمان های نوآور بر مبنای انواع رقابت پذیری فناورانه تعیین می شود. در ادامه، الگوهای کسب و کار بازیگران مختلف حوزه بالادستی صنعت نفت بر مبنای انواع سازمان های نوآور تشریح می شود و بر اساس آن، ماهیت فعالیت های واحدهای پژوهش و فناوری در هریک از الگوهای کسب و کار بازیگران حوزه بالادستی صنعت نفت تبیین خواهد شد.