بررسی کارایی مصرف انرژی در گلخانههای تولید خیار استان تهران

با افزایش روزافزون جمعیت جهان و محدودیت در اراضی قابل کشت، افزایش عملکرد در واحد سطح ازطریق احداث گلخانه یکی از راه های اساسی تامین مواد غذایی بشر به شمار می آید. اما با توجه به آن که افزایش عملکرد بدون درنظرگرفتن مصرف انرژی بی معنی است، بنابراین محدودیت انرژی از چالشهای اساسی است که بشر برای رسیدن به این هدف با آن مواجه است. با این رویکرد و با توجه به مصرف زیاد انرژی در تولیدات گلخانه ای، در مطالعه حاضر میزان مصرف انرژی و شاخص های انرژی در تولیدات خیار گلخانه ای استان تهران محاسبه و سپس کارایی انرژی واحدهای بررسی شده با روش تحلیل فراگیر داده ها (DEA) تجزیه و تحلیل شده است. داده های لازم در مطالعه حاضر ازطریق مصاحبه حضوری و تکمیل۱۶۰ پرسشنامه به روش نمونه گیری تصادفی ساده از گلخانه های تولید خیار استان تهران در سال۱۳۹۱ جمع آوری شده است. نتایج مطالعه نشان داد که کارایی انرژی، بهره وری انرژی، انرژی خالص، و انرژی ویژه در واحدهای تحت بررسی به ترتیب برابر با ۵۲/۰، ۶۵/۰ کیلوگرم بر مگاژول، ۷۳۱۸۰- مگاژول در هکتار، و ۵۲/۱ مگاژول بر کیلوگرم است. سهم انرژی های مستقیم، غیرمستقیم، تجدیدپذیر، و تجدیدناپذیر از کل انرژی مصرفی نیز به ترتیب برابر ۸۶، ۱۴، ۴، و ۹۶ درصد محاسبه شد. همچنین نتایج مطالعه حاکی از آن است که گلخانه های تحت بررسی کارایی لازم را نداشتند، به طوری که در این واحدها افزایش در مصرف نهاده ها از افزایش در تولید پیشی گرفته است. بنابراین این امر سرانجام سبب کاهش کارایی مصرف انرژی در واحدهای مذکور شده است.

کلیدواژه ها:

Energy productivity ، Net Energy Gain ، Specific Energy ، renewable energy ، Nonrenewable Energy