تاثیر کم آبیاری و سطوح مختلف نیتروژن بر عملکرد و بهره وری آب گندم (مطالعه موردی: خرم آباد)

با توجه به اهمیت مدیریت آبیاری و استفاده بهینه کود در هر منطقه، به­منظور بررسی تاثیر کم­آبیاری و سطوح مختلف کود بر عملکرد و بهره­وری آب گندم پائیزه رقم چمران دو در خرم­آباد، یک طرح فاکتوریل با پایه بلوک­های کامل تصادفی شامل ۲۷ پلات: سه سطح ­آبیاری (۱۰۰ درصد نیاز آبی (I۱۰۰)، ۷۵ درصد نیاز آبی (I۷۵) و۵۰ درصد نیاز آبی (I۵۰))، سه سطح کودی (۱۰۰ (N۱۰۰)، ۱۵۰ (N۱۵۰) و ۲۰۰ (N۲۰۰) کیلوگرم در هکتار) و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه لرستان انجام شد. در این پژوهش میزان عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه، طول سنبله، ارتفاع بوته، بهره­وری آب آبیاری (عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک)، بهره­وری آب باران (عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک) بررسی شد. نتایج نشان داد، بیشترین مقدار صفات مختلف در تیمار I۱۰۰N۲۰۰ حاصل شد به­طوری که میزان عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک به­ترتیب ۴۱/۳۴۰۷ و ۵۱/۱۱۰۹۷ کیلوگرم در هکتار به­دست آمد. همچنین کمترین مقادیر عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در تیمار I۵۰N۱۰۰ با ۶۵/۴۵ و ۶/۳۲ درصد کاهش عملکرد نسبت به شرایط آبیاری کامل مشاهده شد. اثر متقابل تنش آبی و نیتروژن نشان داد که در همه­ی تیمار­های آبیاری با افزایش میزان کود نیتروژن تا سطح ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک افزایش یافت. همچنین نتایج نشان داد، اثر متقابل تیمار­های آبیاری و کود نیتروژن بر بهره­وری آب آبیاری بر پایه­ی عملکرد دانه و بهره­وری بارش هم بر پایه­ی عملکرد بیولوژیک و هم بر پایه­ی عملکرد دانه در سطح یک درصد معنی­دار است. تیمار I۵۰N۲۰۰ با ۲۴/۳ کیلوگرم بر متر مکعب بر پایه­ی عملکرد دانه و ۷۸/۱۰ کیلوگرم بر متر مکعب بر پایه­ی عملکرد بیولوژیک بیشترین بهره­وری آب آبیاری را داشت.

کلیدواژه ها:

Grain yield ، Chamran ۲ ، Water Productivity ، Biological yield