ارائه مدلی مبنی بر ترکیب روش آماری عامل اطمینان و روش بگینگ به منظور اکتشاف آب زیرزمینی

با توجه به تغییرات اقلیمی و رشد جوامع شهری، نیاز به آب زیرزمینی و اکتشاف این منابع رو به افزایش است؛ بنابراین هدف از تحقیق حاضر، تهیه نقشه پتانسیل سطح آب زیرزمینی با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی (GIS) در منطقه ای واقع در دشت بوشهر با استفاده از ترکیب روش آماری عامل اطمینان با روش داده کاوی بگینگ است. بدین منظور در گام اول، ۳۳۹ موقعیت چاه در منطقه موردمطالعه مشخص گردید و به صورت تصادفی، ۲۳۸ چاه (۷۰ درصد) به عنوان نقاط آموزشی و ۱۰۱ چاه (۳۰ درصد) به عنوان نقاط اعتبارسنجی تعیین گردید. در گام بعد، ۱۵ عامل تاثیرگذار بر تجمع آب زیرزمینی مانند ارتفاع، زاویه شیب، جهت شیب، طول شیب، انحنای سطح، انحنای آبراهه، شاخص رطوبت توپوگرافی، فاصله از گسل، تراکم گسل، فاصله از رودخانه، تراکم آبراهه، بارندگی، لیتولوژی، پوشش اراضی و نوع خاک در نرم افزار ArcGIS ۱۰.۳ و Saga GIS تهیه گردید. رابطه مکانی بین پارامترهای موثر و موقعیت چاه ها با استفاده از مدل عامل اطمینان مشخص گردید و به منظور پیاده سازی مدل بگینگ از این وزن ها استفاده شد. به منظور ارزیابی دقت مدل ترکیبی از شاخص های ضریب تعیین، RMSE و MAE استفاده شد و همچنین به منظور ارزیابی دقت نقشه های تهیه شده از منحنی تشخیص عملکرد نسبی (ROC) و سطح زیر آن (AUC) استفاده گردید. نتایج حاصل از ارزیابی نشان می دهد که مقادیر شاخص های ضریب تعیین، RMSE و MAE برای داده های آموزشی و اعتبارسنجی به ترتیب برابر ۷۶ درصد، ۲۴۷/۰، ۱۶۲/۰، ۵/۷۳ درصد، ۲۵۶/۰ و ۱۶۹/۰ است. نتایج ارزیابی منحنی ROC نشان می دهد که سطح زیر منحنی به ترتیب ۲/۸۶ و ۸/۹۴ درصد برای مدل های عامل اطمینان و ترکیب مدل عامل اطمینان با مدل داده کاوی بگینگ است.

کلیدواژه ها:

پتانسیل سطح آب زیرزمینی ، مدل عامل اطمینان ، مدل بگینگ ، سیستم اطلاعات مکانی (GIS)