ارزیابی کارآئی مدل نیمه توزیعی SWAT در شبیه سازی جریان رودخانه ای (مطالعه موردی حوضه آبخیز تالار استان مازندران)

در این تحقیق به منظور ارزیابی کارآئی و بررسی پارامترهای موثر بارش-رواناب در حوضه تالار استان مازندران از مدل SWAT استفاده شده است. واسنجی با کمک این مدل با استفاده از مقادیر بارش روزانه ۸ ایستگاه باران سنجی، مقادیر دمای روزانه ۵ ایستگاه تبخیر سنجی و با خروجی دبی در ایستگاه شیرگاه- تالار انجام شده است. نحوه انجام کالیبراسیون و اعتبار سنجی با استفاده از این مدل بدین صورت بوده است که در ابتدا بر اساس ۲۱ پارامتر با حساسیت بالا، مدل شبیه سازی شد. در مرحله اعتبار سنجی ۲۱ پارامتر با حساسیت بالا، بررسی شاخص های p-Value و t-State نیز نشان­دهنده رفتار و حساسیت پارامترها در این مرحله می باشد. در این مرحله نیز پارامتر CN۲-MGT با کمترین مقدار شاخص p-Value و بالاترین مقدار شاخصt-State به عنوان حساس ترین پارامتر مورد شناسایی قرار گرفته است. نتایج مرحله اول کالیبراسیون مدل نشان داد که مدل دارای ضعف هایی در شبیه سازی می باشد که این موضوع به خوبی در ضرایب p-factor، r-factor، R۲ و N.S به ترتیب با ۰۴/۰، ۹۱/۳، ۰.۰۱ و ۱۵/۴۴- نشان داده شده است. با توجه به این مسائل بر اساس بررسی نتایج مرحله اول این مطالعه، اقدام به واسنجی ۸ پارامتر حساس از میان ۲۱ پارامتر اولیه شده است تا تطابق بهتری بین دبی های مشاهده ای و شبیه سازی شده بوجود آید. در مرحله اعتبار سنجی ۸ پارامتر منتخب و حساس در سطح اعتماد ۹۵%، تطابق بالائی بین دبی های مشاهداتی و شبیه سازی شده بوجود آمد که نتایج پلاتهای نقطه ای این مرحله نیز به این موضوع اشاره می نماید مقایسه ضرایب p-factor، r-factor، R۲ وN.S  این مرحله نیز به ترتیب با ۹۸/۰. ۷۹/۰، ۹۳/۰ و ۹۳/۰ نیز نشان از بهبود شبیه سازی مدل در این مرحله دارد که سبب افزایش کآرائی مدل جهت شبیه سازی می باشد.

کلیدواژه ها:

برنامه SUFI۲ ، پارامترهای حساس ، کالیبراسیون ، اعتبارسنجی