بررسی زاویه دید در رمان های دفاع مقدس با تکیه بر (شطرنج با ماشین قیامت، زمینسوخته، پل معلق و سفر به گرای ۲۷۰ درجه)

بررسی زاویه دید، ابزاری به منظور هدفمند کردن شیوه و فرم روایت است. در این پژوهش که به روش توصیفی - تحلیلی تدوین شده، زاویه دید در رمان هایدفاع مقدس با تکیه بر (شطرنج با ماشین قیامت، زمین سوخته، پل معلق و سفر به گرای ۲۷۰ درجه) تحلیل می شوند. در این آثار احمدزاده از ت کگویی درونی وزاویه اول شخص، احمد محمود از زاویه دید اول شخص، بایرامی از زاویه دید دانای کل و تک گویی درونی و احمد دهقان از زاویه دید اول شخص استفادهکردهاند. نگرش نویسندگان در به کارگیری زاویه دید در سه اثر شطرنج با ماشین قیامت، زمین سوخته و سفر به گرای ۲۷۰ درجه با به کار بردن زاویه دید اولشخص تا حدود زیادی به هم شباهت دارد و در این بین بایرامی در پل معلق با به کار بردن زاویه دید دانای کل نامحدود با این نویسندگان تفاوت دارد. ایننویسندگان برای بیان حالات اشخاص، فراخی کاربرد قوه تخیل و سهولت در بیان خاطرات جبهه در قالب داستان به زاویه دید اهمیت زیادی دادهاند و آنطورکه پیداست تمایل نویسندگان دفاع مقدس به زاویه دید اول شخص بیشتر از سایر موارد است. انتخاب این راوی باعث تسریع حرکت داستان می گردد زیرا حاصلتجارب عینی و ذهنی فرد خاصی است و دیگر واسطه ای به نام نویسنده میان خواننده و اثر قرار ندارد. همچنین شیوه تک گویی درونی نیز در این رمانها قابلتوجه نویسندگان بوده که ظهور آن را باید امری نو در ادبیات داستانی دفاع مقدس محسوب کرد.

کلیدواژه ها:

زاویه دید ، رمان ، دفاع مقدس ، ادبیات داستانی