بررسی و پهنه بندی غلظت نیترات در منابع آب زیرزمینی شهرستان فریدن با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی

مقدمه: مصرف زیاد کودهای شیمیایی حاوی ازت در زمین های کشاورزی شهرستان فریدن، منجر به افزایش غلظت نیترات آب آشامیدنی در برخی از چاه های آب زیرزمینی این شهرستان حتی بالاتر از حد مجاز شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و پهنه بندی غلظت نیترات در منابع آب زیرزمینی شهرستان فریدن با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (Geographic information system یا GIS) انجام شد.روش ها: این مطالعه از نوع مقطعی- تحلیلی بود که در آن غلظت نیترات با استفاده از روش اسپکتروفتومتری طبق استاندارد متد مورد سنجش قرار گرفت و نتایج آن با رهنمود سازمان بهداشت جهانی (World Health Organization یا WHO) (۵۰ میلی گرم در لیتر) مقایسه شد. سپس پهنه بندی غلظت نیترات در منابع آب زیرزمینی شهرستان فریدن با استفاده از روش های تابع معکوس فاصله وزن دار (Inverse distance weighting یا IDW) و Kriging در نرم افزار ArcGIS مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: در نیمی از چاه های مورد بررسی شهرستان فریدن، غلظت نیترات در مقایسه با رهنمود WHO بیشتر از حد مجاز بود. پهنه بندی غلظت نیترات در منابع آب زیرزمینی این شهرستان با استفاده از GIS نشان داد که چاه های دارای نیترات بالاتر از حد مجاز، بیشتر در مناطق مرکزی و جنوبی شهرستان فریدن واقع شده اند.نتیجه گیری: روش های آبیاری نامناسب و مصرف بی رویه کودهای ازته توسط کشاورزان آموزش ندیده، می تواند سبب افزایش نیترات در منابع آب زیرزمینی گردد. بنابراین، باید تمهیداتی در جهت آموزش کشاورزان در رابطه با کاهش مصرف این کودها در نظر گرفته شود.

کلیدواژه ها:

پهنه بندی ، نیترات ، منابع آب زیرزمینی ، سیستم اطلاعات جغرافیایی