اثر کاربرد کود گاوی و خاک اره بر کاهش پتانسیل خطرپذیری سرب ناشی از مصرف جعفری

چکیده                                                                                                                                     مقدمه: سبزیجات به عنوان بخش مهمی از زنجیره غذایی انسان محسوب می شوند. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی پتانسیل خطرپذیری سرب ناشی از مصرف جعفری در خاک تیمار شده با خاک اره و کود گاوی انجام شد. روش ها: پژوهش حاضر به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. تیمارهای آزمایشی در این پژوهش شامل کاربرد ۰، ۱۰ و ۱۵ تن در هکتار کود گاوی غنی شده با ۰ و ۵ درصد وزنی خاک اره در خاکی با مقادیر ۰، ۴۰۰، ۶۰۰ و۸۰۰ میلی گرم سرب در کیلوگرم بوده و گیاه مورد نظر، جعفری بوده است. پس از گذشت ۵۰ روز، غلظت سرب در خاک و اندام هوایی گیاه جعفری با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. علاوه بر این، ضریب خطرپذیری نسبت به بیماری های غیر سرطانی با استفاده از فرمول ارائه شده توسط سازمان محیط زیست آمریکا محاسبه گردید. یافته ها: کاربرد ۱۰ و ۱۵ تن در هکتار کود گاوی به ترتیب باعث افزایش ۲/۰ و ۵/۰ واحدی در pH خاک گردید. همچنین افزایش ۱۰ تن در هکتار کود گاوی به همراه ۵ درصد وزنی خاک اره موجب افزایش ۶/۱ واحدی در ظرفیت تبادل کاتیونی خاک شد. بر مبنای نتایج، استفاده از ۱۵ تن در هکتار کود گاوی به همراه ۵ درصد وزنی خاک اره توانسته است پتانسیل خطرپذیری نسبت به بیماری های غیر سرطانی در اثر جذب سرب ناشی از مصرف جعفری را کاهش دهد.  نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن بودند که مصرف جعفری در مناطق آلوده به سرب می تواند پتانسیل خطرپذیری بالایی برای بیماری های غیر سرطانی داشته باشد. در این میان کاربرد کود گاوی به همراه خاک اره، تاثیر به سزایی بر کاهش این خطرپذیری داشته است؛ هر چند که نقش نوع و مقدار آلودگی خاک در مقدار کاهش خطرپذیری نباید نادیده گرفته شود.