نشانه شناسی عملیات انتحاری در منازعات گفتمانی عراق و چالشهای امنیتی آن بر جمهوری اسلامی ایران

عملیات انتحاری که در طی آن  فرد از وجود خود به عنوان ابزاری  برای  کشتن دیگران استفاده می کند از سال ۲۰۰۳ به بعد به شکل گسترده ای باعث ناامنی و قتل هزاران انسان در عراق شده است. در صحنه سیاسی  عراق سه گفتمان اسلام سیاسی مردم سالار ،  اسلام گرایان سلفی(تکفیری) و سکولاریسم (لیبرال دموکراسی) به رقابت با یکدیگر برخاسته و  هر کدام تلاش می کنند نشانه  «عملیات انتحاری»  را به نحوی  معنا کرده و مورد ارزیابی و تفسیر قرار دهند که باعث تثبیت گفتمان آنها شود و به همین دلیل این نشانه در گفتمان­های مذکور  معانی بسیار متعارضی پیدا کرده است به نحوی که  درگفتمان اسلام سلفی به عنوان امری مقدس  تحت عنوان  «عملیات شهادت طلبانه » و در گفتمان اسلام سیاسی مردم سالار به مثابه  دالی مشروط بین «عملیات شهادت طلبانه» و «عملیات انتحاری» و در گفتمان سکولاریسم  به عنوان اقدامی غیر انسانی و «تروریستی» از آن یاد می شود. مقاله حاضر  میزان گسترش  چنین عملیاتی در عراق را  مرتبط با میزان توانایی گروههای سلفی در هژمونیک ساختن  احساس محرومیت و عقلانی جلوه عملیات انتحاری برای مخاطبین خود می داند. چنانچه رقبای این  گفتمان بویژه اسلام سیاسی مردم سالار در بی اعتبار ساختن دال های اسلام سلفی سهل انگاری نمایند  نه تنها در عراق بلکه در دیگر کشورهای مجاور به ویژه ایران ، عملیات انتحاری افزایش خواهد یافت و مانع از  تحقق امنیت پایدار در منطقه خواهد شد. این مقاله با بهره مندی از  الگوی گفتمان و با تاکید بر دیدگاه  لاکلا و موفه  ، شناخت و تجزیه و تحلیل جریانهای سیاسی را در چارچوب منازعات گفتمانی و  در ظرف زمانی و مکانی خاص خود می داند.

کلیدواژه ها:

Democratic political Islam ، Salafi Islamism ، suicide attacks ، Istishhadi operation