تحلیل و شناختی دقیق بر رابطه بین اعتیاد به تلفن همراه و مشکلات رفتاری دانش آموزان و عملکرد تحصیلی آنان

شبکه اجتماعی عبارتی برای سایت ها و اپلیکیشن هایی است که تمرکزشان بر ایجاد ارتباط و تشکیل اجتماع بین مردم در فضای آنلاین است. در این شبکه ها مردم با تعامل با همدیگر به تبادل نظر، اشتراک گذاری محتوا و همکاری می پردازند. شبکه اجتماعی ساختاری اجتماعی است که از گروه هایی (عموما فردی یا سازمانی) تشکیل شده است که توسط یک یا چند نوع خاص از وابستگی مانند ایده ها و تبادلات مالی، دوستان، خویشاوندان، لینک های وب، و سرایت بیماری ها (اپیدمولوژی) به هم وصل هستند. تحلیل شبکه های اجتماعی روابط اجتماعی را با اصطلاحات راس و یال می نگرد. به بیان دیگر، در ساده ترین شکل، یک شبکه اجتماعی نگاشتی از تمام یال های مربوط، میان راس های مورد مطالعه است. راس ها، بازیگران فردی درون شبکه ها و یال ها، روابط میان این بازیگران هستند. انواع زیادی از یال ها می تواند میان راس ها وجود داشته باشد. امروزه شبکه های اجتماعی به بخش جداناپذیر زندگی بیشتر کاربران تبدیل شده است. این شبکه ها نه تنها تاثیر عمیقی بر جنبه های اجتماعی کاربران در جوامع گوناگون گذاشته اند بلکه در زمینه های مختلف دارای کاربردهای فراوانی هستند. از سوی دیگر، استفاده فزاینده از فناوری رایانه و نفوذ گسترده اینترنت، بسیاری از افراد خصوصا دانش آموزان را با اختلال بهداشت روانی و ارتباطات اجتماعی ناشی از ابتلا به اعتیاد فضای مجازی مواجه ساخته است. هدف از این مطالعه، بررسی استفاده آسیب زا و نوع کاربری تلفن همراه در دانش آموزان دبیرستانی و ارتباط آن با عملکرد تحصیلی و انگیزش پیشرفت بود. روش پژوهش از نوع توصیفی همبستگی بود. جامعه ی آماری پژوهش، متشکل از کلیه ی دانش آموزان دبیرستانی بودند که در سال تحصیلی ۱۳۹۲- ۱۳۹۱، در مدارس شهر خلخال مشغول به تحصیل بودند. از بین این جامعه، نمونه ای به حجم ۳۰۳ نفر (۱۲۸ پسر و ۱۷۵ دختر)، با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شده و با استفاده از مقیاس استفاده آسیب زا از تلفن همراه (COS)، پرسشنامه ی نوع کاربری تلفن همراه و مقیاس انگیزش پیشرفت هرمنس، اقدام به جمع آوری اطلاعات شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون های آماری خی دو، t مستقل و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان استفاده از تلفن همراه در بین دانش آموزان دبیرستانی، بالاست (۸۸/۷ درصد) و این میزان در دانش آموزان پسر (۹۸.۴درصد) بیشتر از دختران (۸۱.۷درصد) است (P<۰.۰۱). بین انگیزش پیشرفت دانش آموزان استفاده کننده از تلفن همراه و دانش آموزانی که استفاده نمی کنند، تفاوت معناداری وجود دارد (P<۰.۰۱). همچنین نتایج نشان داد که استفاده آسیب زا از تلفن همراه با عملکرد تحصیلی و انگیزش پیشرفت رابطه ی منفی دارد (P<۰.۰۵). این یافته ها ضرورت توجه جدی برنامه ریزان و مسئولین امر را به رواج روزافزون استفاده از تلفن همراه، استفاده آسیب زا از آن و بخصوص پیامدهای منفی آن را در دانش آموزان دبیرستانی نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

استفاده آسیب زا ، تلفن همراه ، عملکرد تحصیلی ، انگیزش پیشرفت ، دانش آموزان متوسطه