مقایسه آراء مارتین هایدگر و سید حسن نصر در باب علم مدرن

هدف: هدف از انجام این پژوهش، مقایسه اندیشه هایدگر و نصر در باب علم مدرن بود. در راستای نیل به این هدف، نخست دیدگاه هایدگر در باب علم مدرن، واکاوی و به این امر اشاره شد که وی ماهیت فناوری در جهان مدرن را نه امری تکنیکال، بلکه امری متافیزیکی و مبتنی بر سوبژکتیویسم می‎داند. همچنین او در مصاف با سوبژکتیویسم مترتب بر علم مدرن، به تفکر هستی شناسانه مبتنی بر از میان برداشتن شکاف میان سوژه و ابژه روی آورده است. سپس در واکاوی دیدگاه نصر در باب علم مدرن، بر این امر تاکید شد که نزد وی، تنها راه مصون ماندن از هجوم امواج فناوری و علوم مدرن، گسست کامل از علم مدرن و بازگشت به سنت و علم قدسی است. در پایان پژوهش نیز به شباهتها و تفاوتهای میان هایدگر و نصر در باب علم مدرن اشاره شد. روش: روش مورد استفاده در این تحقیق توصیفی- مقایسه ای بود. یافته ها: اگر چه هایدگر نیز همچون نصر، عقلانیت فناورانه مترتب بر عالم مدرن را به مهمیز نقد کشید؛ اما او همانند نصر قصد وانهادن کامل علم مدرن و بازگشت به دوران قدیم را نداشت و روش شناسی او در مواجهه با علم مدرن، گسستی-پیوستی بود. نتیجه گیری: از نظر هایدگر، تنها راه مواجهه صحیح با فناوری و علم مدرن این است که ضمن استفاده صحیح و بهینه از دستاوردهای علمی و فناورانه می توان اسیر و خادم فناوری هم نشد. اما نصر بر خلاف هایدگر، رویکردی کاملا گسستی و سلبی در قبال علم و فناوری مدرن دارد. واقع امر این است که به دلیل عدم مخالفت دین مبین اسلام با برگرفتن علم و فناوری مدرن، رویکرد گسستی-پیوستی در مواجهه با علم و فناوری مدرن، راهکاری منطقی تر و کارامدتر در راستای مواجهه با علم مدرن به شمار می آید.

کلیدواژه ها:

سوبژکتیویسم ، علم ، نصر ، هایدگر