ایمونیزاسیون در جنگ

زمینه و هدف: شرایط جنگی بر پوشش واکسیناسیون در جامعه، خاصه مناطق جنگی تاثیرگذار است. واکسیناسیون ضروری رزمندگان نیز از موضوعات مهم بهداشتی در این شرایط به­شمار می­رود. غفلت از اقدامات پیشگیرانه بهداشتی، از جمله ایمونیزاسیون عمومی جامعه، پناه­جویان جنگی و نظامیان، شرایط را برای طغیان «بیماری­های قابل پیشگیری با واکسیناسیون» (Vaccine-preventable disease (VPD)) فراهم می­سازد. روش ها: این مطالعه با بررسی کلید واژه­های منتخب در اسناد علمی و منابع تاریخ شفاهی دفاع مقدس و همچنین مرور مستندات معتبر علمی اخیر (به روش کتابخانه­ای) انجام شده است. یافته ها: در جنگ تحمیلی، با رعایت موازین بهداشتی و اقدامات پیشگیری از سلامت عموم مردم، خاصه اقشار آسیب پذیر صیانت شد. اقدامات عمومی نظام سلامت در اجرای برنامه­های فراگیر واکسیناسیون عمومی مردم و برنامه­های اختصاصی ایمونیزاسیون رزمندگان و نیز پناه­جویان جنگی، موجب پیشگیری از طغیان بیماری­های قابل پیشگیری با واکسیناسیون در دوره جنگ و بعد از آن شد. در طول جنگ عموم رزمندگان علیه کزاز، دیفتری،سالک و مننژیت ایمن شده بودند. هفته ای یک قرص پیشگیری از مالاریا به رزمندگان داده می شد.در تاریخ جنگ تحمیلی، هیچ موردی از ابتلای رزمندگان به بیماری­های تیفوس، طاعون، آنفلوآنزا، کزاز و یا دیگر بیماری­های همه­گیر گزارش نشد. نتیجه گیری: تجارب دفاع مقدس در زمینه واکسیناسیون عمومی با بهره­گیری از مشارکت مردم، جهاد سازندگی و اقدامات فراگیر نظام سلامت و ایمونیزاسیون ویژه رزمندگان و پناهجویان جنگی، موفق­ترین مدل موجود در تاریخ جنگ­های معاصر است. این تجربه در سطح بین­المللی برای شرایط جنگی و بلایای طبیعی و انسان ساخت کاربرد خواهد داشت و شایسته مدون­سازی و ترویج است. در سطح جهانی وضع معاهدات بین­المللی جهت الزام همه کشورها به انجام برنامه­های استاندارد واکسیناسیون برای عموم مردم، عموم نظامیان، اقشار و جمعیت­های آسیب­پذیر و پناه­جویان جنگی ضروری است. در این زمینه استفاده از تجارب موجود در ایمن­سازی رزمندگان در برابر بیماری­های مهمی نظیر کزاز، مننژیت و سالک، برای مسیر آینده تاریخ میهن اسلامی بسیار راهگشا خواهد بود.

کلیدواژه ها:

ایمونیزاسیون ، جنگ ، پناه جویان ، رزمندگان