Verification of changes in the nitrate with amount of raining in drinking water of fasa&#۰۳۹ s villages during years of ۲۰۰۷-۲۰۰۸

زمینه و هدف: نیترات جزء آلاینده های منابع آب های زیر زمینی می باشد که در دهه های اخیر به دلیل فعالیت های انسانی مانند کشاورزی، برداشت بی رویه از سفره های آب زیرزمینی، دفع غیر اصولی فاضلاب های خانگی و صنعتی و ... روند رو به رشدی داشته است. افزایش میزان نیترات به بالاتر از حد مجاز باعث مشکلات بهداشتی متعدد مانند مت هموگلوبینمی، تشکیل ترکیبات نیتروزآمین و خطرات بالقوه در زنان باردار و ... می گردد. در حال حاضر از ۴۰۰ حلقه چاه آب شرب تهران حدود ۲ درصد یعنی ۸ حلقه دارای نیترات بالاتر از حد مجاز (mg/lit۵۰) می باشد. هدف از این تحقیق اندازه گیری میزان نیترات آب آشامیدنی روستاهای شهرستان فسا طی سال های ۸۷ -۱۳۸۶ و یافتن ارتباط آن با میزان بارندگی می باشد. در شهرستان فسا با توجه به نبود آب های سطحی تقریبا تمامی آب مورد نیاز مردم از چاه های زیر زمینی تامین می گردد. مواد و روش ها: این تحقیق طی سال های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ به انجام رسیده است که در این مدت تعداد ۲۸۸ نمونه از ۳۸ حلقه چاه (۲۴ حلقه چاه عمیق، ۱۴ حلقه چاه دستی) برداشت شده و میزان نیترات توسط دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه گیری شده است. نتایج: نتایج به دست آمده نشان می دهد در سال های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ بیشترین میزان بارندگی در فصل زمستان به ترتیب با ۳/۹۴ و ۶/۳۶ میلی متر و کم ترین میزان مربوط به فصل تابستان به ترتیب با ۲/۱ و ۱/۰ میلی متر بوده و از طرفی بیشترین میزان نیترات طی سال های ۸۶ و ۸۷ در فصل تابستان به ترتیب با ۱۳/۲۷ و ۸۸/۲۷ میلی گرم بر لیتر و کم ترین میزان نیترات نیز در فصل زمستان و به ترتیب ۸۹/۲۲ و ۳۵/۲۵ میلی گرم بر لیتر می باشد. همچنین میزان بارندگی در سال ۱۳۸۶، ۱۶۴ میلی متر بوده که در سال ۸۷ به ۷/۵۷ میلی متر کاهش یافته است و طی همین مدت میانگین میزان نیترات از ۳۹/۲۵ به ۶۴/۲۶ افزایش یافته که این افزایش در مورد چاه های دستی مشهودتر بوده به طوری که از ۷/۳۷ در سال ۸۶ به ۴۰/۴۰ میلی گرم بر لیتر در سال ۸۷ رسیده است. بحث و نتیجه گیری: هدف از انجام این مطالعه تعیین وجود یا عدم وجود ارتباط بین میزان بارندگی و سطح نیترات در آب های زیر زمینی می باشد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که در منطقه مورد مطالعه با کاهش بارندگی میزان نیترات موجود در آب های زیر زمینی افزایش می یابد. با توجه به خشکسالی های اخیر و کاهش نزولات جوی کنترل عواملی مانند کشاورزی، فاضلاب های خانگی و صنعتی در حریم چاه ها و برداشت های بی رویه از سفره های آب زیر زمینی و ... بیش از پیش می بایست مد نظر قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

nitrate ، raining ، drinking water ، fasa&#۰۳۹ ، s villages ، نیترات ، بارندگی ، آب آشامیدنی ، روستاهای شهرستان فسا