مدل علی تطبیقی فرسودگی تحصیلی در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی و پیام نور

مقدمه: محققان به این حقیقت دست یافته اند که وجود فرسودگی تحصیلی به طور جدی تاثیر منفی بر یادگیری و افزایش کارآمدی در یادگیری دارد که این امر مانع از دستیابی به رسالت ها و اهداف آموزشی دانشگاه ها می شود. پژوهش حاضر به بررسی عوامل موثر بر فرسودگی تحصیلی در میان دانشجویان پزشکی و پیام نور در قالب مدل علی تطبیقی پرداخت. روش ها: در این مطالعه توصیفی همبستگی، نمونه پژوهش شامل ۱۷۴ دانشجوی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شیراز و ۲۶۰ دانشجوی دانشگاه پیام نور شیراز بر اساس فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و پرسشنامه ای متشکل از چهار پرسشنامه مقیاس فرسودگی تحصیلی مسلک (Maslach)، جهت گیری هدف الیوت و مک گریگور ( Elliot& McGregor)، خودکارآمدی تحصیلی میجلی (Midgley) و همکاران و درگیری تحصیلی شافلی و بکر ( Schaufeli& Bakker) را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مسیر و نرم افزارهای Lisrel استفاده شد. نتایج: در بررسی تطبیقی عوامل موثر بر فرسودگی تحصیلی در دو دانشگاه در زمینه تاثیر مولفه های جهت گیری هدف تحصیلی (۷۶/۲=t و ۰۱/۰p=)، خودکارآمدی تحصیلی (۱۸/۲=t و ۰۵/۰p=) و درگیری تحصیلی بر فرسودگی تحصیلی (۶۰/۲=t و ۰۱/۰p=) تفاوت های معناداری نشان داد. همچنین، مشخص گردید که جهت گیری هدف تحصیلی از طریق درگیری تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دارای اثر غیر مستقیم بر فرسودگی تحصیلی هستند. در دو نمونه مورد بررسی، مدل مفهومی بر اساس یافته های پژوهش برازش مناسبی داشت. نتیجه گیری: با روند افزایش فرسودگی تحصیلی در محیط های دانشگاهی و نقش تعیین کننده جهت گیری هدف تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی و درگیری تحصیلی، دانشگاه ها باید شرایط را به گونه ای ترتیب دهند تا موجب بالاتر رفتن احساس خودکارآمدی، تغییر جهت گیری هدف به هدف تبحری در دانشجویان در زمینه های یادگیری شوند تا زمینه لازم جهت ارتقای یادگیری و کاهش فرسودگی تحصیلی را به وجود آورند.

کلیدواژه ها:

Academic burnout ، achievement goals ، academic self-efficacy ، academic engagement ، comparative causal model ، فرسودگی تحصیلی ، جهت گیری هدف ، خودکارآمدی تحصیلی ، درگیری تحصیلی ، مدل علی تطبیقی