طراحی و اعتبارسنجی مقدماتی مقیاس بلوغ عاطفی مربوط به روابط زوجی مبتنی بر منابع قرآنی و روایی

سابقه و هدف: بلوغ عاطفی به معنای توان رشدیافته پیوند و عطف با دیگران بر اساس مبناهای الهی است که پیش-نیازی برای برقراری روابط مطلوب با همسر نیز است. در صورت فقدان این بلوغ در همسران، روابط زوجی دچار آسیب می گردد. با عنایت به تاکید فراوان بر استفاده از الگو ها و ابزارهای مبتنی بر فرهنگ جهت آموزش و درمان مشکلات زوجی و نارضایتی زناشویی، هدف پژوهش حاضر طراحی و اعتبارسنجی مقیاس سنجش بلوغ -عاطفی مربوط به روابط زوجی مبتنی بر منابع قرآنی و روایی بود. روش کار: روش این پژوهش کیفی-کمی و از نوع آمیخته است. جامعه آماری شامل زنان و مردان متاهل شهر اصفهان بود که به روش نمونه گیری دردسترس ۳۰۰ نفر از آنان (۱۵۰ زن و ۱۵۰ مرد) انتخاب شدند و مقیاس بلوغ عاطفی مربوط به روابط زوجی را تکمیل کردند. بررسی روایی مقیاس از طریق ارزیابی روایی محتوایی، روایی صوری و همچنین روایی ملاک از نوع هم زمان و با استفاده از روش تحلیلی عامل اکتشافی و تاییدی و نیز همبستگی پیرسون بررسی شد. جهت تعیین پایایی مقیاس از آلفای کرونباخ استفاده شد. در این مطالعه همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مولفان تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج نشان می دهد که روایی صوری و محتوایی مقیاس بلوغ عاطفی مربوط به روابط زوجی مبتنی بر منابع قرآنی و روایی قابل قبول است. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی هشت عامل با عناوین احسان، اکرام، اصلاح، مسئولیت پذیری، هم کلامی، همفکری، همدلی و همراهی را تایید نمود و تعداد نهایی ۵۱ سوال مشخص شد. روایی هم زمان نیز تایید شد. یافته های پژوهش بیانگر این است که این مقیاس روایی و اعتبار مناسب دارد و می توان از این ابزار جهت سنجش بلوغ عاطفی در روابط زوجی استفاده نمود. محاسبه شاخص آلفای کرونباخ نیز بیانگر این است که مقیاس ساخته شده اعتبار بالایی دارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از روایی و پایایی مقیاس مذکور می توان بیان کرد که این مقیاس ابزاری پایا و روا جهت بررسی بلوغ عاطفی در روابط زوجی مبتنی بر منابع قرآنی و روایی است و قابلیت اجرا و استفاده در زوجین ایرانی دارد.

کلیدواژه ها:

اعتبارسنجی ، بلوغ عاطفی زوجی ، طراحی مقیاس