غربالگری پیش از ازدواج بتا تالاسمی در شهرستان ارومیه در سال ۱۳۹۳: یک گزارش کوتاه

چکیده زمینه و هدف: بتا تالاسمی یکی از شایع ترین بیماری های ژنتیکی در ایران است. امروزه برنامه غربالگری قبل از ازدواج زوجین از نظر ابتلاء به بتا تالاسمی در کشور بسیار مورد توجه است تا از تولد نوزاد مبتلا به تالاسمی ماژور جلوگیری گردد. تولد فرزند مبتلا به تالاسمی ماژور نه تنها مشکلات پزشکی، اجتماعی و اقتصادی زیادی برای بیمار و والدین آنها ایجاد خواهد نمود بلکه بار مالی زیادی نیز بر سیستم بهداشتی و درمانی تحمیل می نماید. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی برنامه غربالگری پیش از ازدواج بتا تالاسمی در مرکز بهداشتی و درمانی اقبال شهرستان ارومیه در سال ۱۳۹۳ می باشد. مواد و روش ها: در این پژوهش مقطعی، ۲۳۴۱ داوطلبی (۲۱۶۷ مرد و ۱۷۴ زن) که در سال ۱۳۹۳جهت انجام آزمایشات روتین غربالگری پیش از ازدواج به مرکز بهداشتی و درمانی اقبال ارومیه مراجعه کردند، مشارکت داشتند. کلیه داوطلبین مرد و خانم های مردان دارای اندیکس خون پایین fl] ۸۰>MCV (میانگین حجم گویچه ای)،  pg۲۷>MCH (میانگین هموگلوبین گویچه ای) و ۵/۳%MCV یا  pg۲۷>MCH داشتند، لذا اندیکس های همسران آنها (۱۷۴ نفر زن) نیز بررسی شد. ۵۸ نفر زن  fl۸۰>MCV یا pg ۲۷>MCH داشتند. بنابراین در کل ۵۸ زوج (۱۱۶ نفر) شناسایی شدند که از میان آنها ۹۸ نفر دارای آنمی فقر آهن (۸۴ نفر زن و ۱۴ نفر مرد)، ۹ نفر مبتلا به بتا تالاسمی (۷ نفر زن و ۲ نفر مرد) و ۹ نفر مبتلا به آلفا تالاسمی (۲ نفر زن و ۷ نفر مرد) بودند. فراوانی ناقلین بتا تالاسمی و آلفا تالاسمی در میان مردان مراجعه کننده  به مرکز بهداشتی و درمانی اقبال ارومیه به ترتیب ۰۹/۰% و ۳۲/۰% بود. مقایسه پارامترهای هماتولوژی نشان داد که مقادیر HbA۲ در گروه بتا تالاسمی از افزایش معنی داری در مقایسه با گروه آلفا تالاسمی و گروه آنمی فقر آهن برخوردار می باشد (۰۰۱/۰=p). علاوه بر این، مقادیر MCV و MCH در گروه بتا تالاسمی کاهش چشم گیری در مقایسه با گروه آلفا تالاسمی و گروه آنمی فقر آهن نشان داد (۰۰۱/۰=p). نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان داد در سال ۱۳۹۳، فراوانی ناقلین بتا تالاسمی در میان مردان مراجعه کننده به مرکز بهداشتی و درمانی اقبال شهرستان ارومیه کم می باشد. با این حال، اجرا و تداوم برنامه غربالگری بتا تالاسمی زوجین در این شهرستان می تواند به طور موثری از تولد نوزاد مبتلا به تالاسمی ماژور و تحمیل هزینه های درمانی ناخواسته جلوگیری نماید. واژه های کلیدی : غربالگری، پیش از ازدواج، بتا تالاسمی، آنمی فقر آهن

کلیدواژه ها:

Screening ، Premarital ، Beta-thalassemia ، Iron deficiency anemia ، غربالگری ، پیش از ازدواج ، بتا تالاسمی ، آنمی فقر آهن