اثربخشی مداخله مبتنی بر گریز- خاموشی بر اختلالات تغذیه ای کودکان با ناتوان ذهنی

چکیده زمنیه و هدف: اختلالات تغذیه ای از جمله مسائل و مشکلات کودکان با ناتوانی ذهنی است. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی مداخله گریز- خاموشی بر اختلالات تغذیه ای کودکان با ناتوانی ذهنی انجام شد. روش بررسی: این مطالعه از نوع نیمه تجربی پیش آزمون- پس آزمون با گروه شاهد بود. جامعه آماری پژوهش کلیه ی کودکان ۶ -۳ سال با ناتوانی ذهنی را شامل می شد که در سال ۱۳۹۵ به مراکز توانبخشی شهرستان ایلام مراجعه کرده بودند. از جامعه ی مذکور، با روش تصادفی ساده ۱۶ کودک به عنوان نمونه انتخاب شدند و در دو گروه هشت نفره آزمون و شاهد قرار گرفتند. سپس گروه آزمون به مدت هشت جلسه و هر هفته سه جلسه تحت مداخله ی گریز- خاموشی قرار گرفت. در این زمان، گروه شاهد هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه غربالگری مشکلات تغذیه ای (Matson و Kuhn، ۲۰۰۱) بود. داده های بدست آمده، با آزمون آماری تحلیل کوواریانس در نرم افزار آماری SPSS نسخه ۱۹ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین مشکلات تغذیه ای پس از مداخله از ۸۷۵/۵۲ به ۵۰۰/۳۲ کاهش پیدا کرده است. همچنین تاثیر مداخله مبتنی بر گریز- خاموشی بر آسپراسیون (۰۱۲/۰=P و ۳۹۱/۸=F)، انتخابی بودن غذا (۰۱۷/۰=P و ۴۴۵/۷=F)، مهارت های تغذیه ای (۰۰۶/۰=P و ۶۸۰/۱۰=F)، امتناع از خوردن (۰۳۰/۰=P و ۹۵۱/۵=F) و مشکلات رفتاری هنگام غذا خوردن (۰۲۸/۰=P و ۱۲۱/۱۰=F) در سطح ۰۵/۰=α معنی دار می باشد. نتیجه گیری کلی: مداخله ی مبتنی بر گریز- خاموشی می تواند باعث کاهش اختلالات تغذیه ای کودکان با ناتوانی ذهنی شود. لذا استفاده از این مداخله جهت کاهش اختلالات تغذیه ای کودکان با ناتوانی ذهنی در مراکز توانبخشی پیشنهاد می شود.

کلیدواژه ها:

Escape-extinction Intervention ، Feeding Disorders ، Intellectual Disability ، مداخله گریز- خاموشی ، اختلالات تغذیه ای ، ناتوانی ذهنی