تلفیق رویکرد مراقبتی در برنامه آموزشی پرستاری: مطالعه مروری

زمینه و هدف: در سال های اخیر رویکرد رفتاری حاکم بر آموزش پرستاری توسط برخی از نویسندگان و رهبران پرستاری مورد انتقاد فراوان قرار گرفته است. یکی از مهم ترین دلایل این انتقاد، نادیده گرفته شدن آموزش رفتارهای مراقبتی در امر آموزش – یادگیری می باشد و این در حالی است که مراقبت، هسته مرکزی پرستاری شمرده می شود. این مقاله با مرور جامع بر متون مربوطه، قصد دارد به بررسی زمینه های تاریخی آموزش پرستاری و تحولات حاکم بر آن پرداخته و در نهایت رویکرد پیشنهادی برای برنامه درسی را که رویکردی مراقبتی است با تاکید بر زمینه های نظری آن معرفی نماید.   روش بررسی: در این مطالعه، مرور جامع و عمیقی با استفاده از شبکه جهان گستر با کلید واژه های برنامه درسی مراقبتی، مدل بالینی- دانشجویی Clinical Scholar model ، مدل تفسیری- انتقادی و نیز اخلاق مراقبت در آموزش در محدوده زمانی سال ۱۹۵۰ الی ۲۰۱۱ میلادی در پایگاه های ایرانی و بین المللی IranMedex ، IranDoc ، PubMed ، Eric ، ProQuest و Ovid انجام گرفت.   یافته ها: مروری بر متون مربوطه مشخص ساخت که آموزش پرستاری به طور سنتی تحت تاثیر رفتارگرایی تایلر بوده و نگرشی مکانیکی به رفتار انسان موجب رویکردی انعطاف ناپذیر در تربیت پرستار می گردد. همچنین مشخص شد آموزش پرستاری به صورت سنتی و رفتارگرا نمی تواند موجب بروز رفتارهای مراقبتی لازم در دانشجویان گردد. در رویکرد پیشنهادی نویسندگان پرستاری، اخلاق مراقبت وارد آموزش پرستاری شده و ضمن تغییر روابط دانشجو و معلم، به رشد خلاقیت های دانشجو کمک کرده و مهم این که چگونگی و اصول مراقبت یعنی نگریستن به مسایل از زاویه دید دیگران را که لازمه ارتباط بین پرستار و مددجو است، به دانشجو می آموزد.   نتیجه گیری کلی : برنامه درسی مراقبتی با به چالش کشیدن برنامه درسی رفتارگرای حاکم بر آموزش پرستاری، لزوم توجه بیشتر به مفهوم مراقبت که هسته مرکزی پرستاری و داخل نمودن آن در تمام زمینه های آموزشی، بالینی و مدیریتی پرستاری را یادآور می شود. در سایه این مفهوم، حیطه های مختلف پرستاری با ارایه تعریفی نوین از خود می توانند به استقلال حرفه ای خویش کمک کنند.

کلیدواژه ها:

Nursing Education ، Caring Curriculum ، Care Ethics ، آموزش پرستاری - کوریکولوم مراقبتی - اخلاق مراقبت