اثر وزن بنه مادری و عمق کاشت بر عملکرد گل و بنه های دختری زعفران (Crocus sativus L.) در دشت ساری

پژوهش حاضر جهت بررسی اثر وزن­های مختلف بنه مادری و عمق­های مختلف کاشت بر تولید بنه و عملکرد زعفران بصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری طی شهریور ۱۳۹۸ تا آذرماه ۱۳۹۹ اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل سه گروه وزنی بنه مادری (گروه ریز ۲±۴ گرم، متوسط ۲±۱۰ گرم و درشت ۲±۱۵ گرم) و دو عمق کاشت (۱۰ و ۱۵ سانتی­متر) بود. صفات مورد مطالعه شامل: تعداد و عملکرد بنه­های دختری، تعداد جوانه، تعداد و عملکرد گل و عملکرد کلاله خشک زعفران بود. نتایج تجزیه واریانس داده­ها حاکی از تاثیر معنی­دار اثر وزن بنه مادری بر کلیه صفات بود. تغییر عمق کاشت نیز تاثیر معنی­داری بر کلیه صفات اندازه­گیری شده بجز عملکرد کل بنه های دختری داشت. اثر متقابل وزن بنه مادری و عمق کاشت تاثیر معنی داری بر صفات تعداد و عملکرد کل بنه­های دختری­، عملکرد بنه­ های دختری زیر ۴ گرم، تعداد و عملکرد بنه­های دختری ۸-۴ گرم داشت و برای سایر صفات مورد مطالعه معنی دار نبود. نتایج مقایسات میانگین نشان داد که بالاترین تعداد بنه­های دختری و عملکرد کل بنه­های دختری به ترتیب با ۴۸۵ بنه در متر مربع و ۳/۲۴۳۵ گرم در متر مربع مربوط به تیمار کاشت بنه­های مادری درشت بود؛ اما اختلاف معنی­داری بین این صفات در دو عمق کاشت برای بنه درشت مشاهده نشد. کمترین عملکرد کل بنه­های دختری مربوط به تیمار کاشت بنه­های مادری ریز در عمق ۱۰ سانتی متر برابر با ۷/۱۴۸۸ گرم در متر مربع بود. شایان ذکر است که کاهش عمق کاشت زعفران از ۱۵ به ۱۰ سانتی­متر باعث افزایش تعداد جوانه­های جانبی در بنه­های دختری شد. میانگین وزن بنه دختری تولید شده در این آزمایش (بین ۷۲/۴ تا ۳۷/۵ گرم) تا حدود دو برابر بیشتر از مقدار تولید شده در مناطق خشک (منتشر شده در مقالات علمی) بود. نتایج نشان داد که کشت زعفران بصورت یک ساله در منطقه دشت ساری و با اولویت تولید بنه مرغوب و استفاده از این بنه­ها در مناطق زعفران­خیز و یا شرایط هواکشت، می­تواند مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

کشت یک ساله زعفران ، وزن گل ، کلاله ، رشد رویشی