واکاوی سیر تحول آینه و آینه کاری در تزئینات معماری قبل از میلاد تا دوره پهلوی

هنر آینه کاری جزو هنرهای مختص ایران می باشد که نمونه های آن را در اماکن مذهبی و کاخ های سلطنتی و گاهی در خانه های اعیانی مشاهده می کنیم. این هنر از جمله مهمترین تزیینات مطرح شده در هنرهای سنتی ایران می باشد که به کارگیری از این عناصر تزیینی از کاخ ها تا تا اماکن متبرکه به خوبی صورت گرفته است. حاصل این هنر ایجاد پرده های درخشان پرتلالو است که از بازتاب پی در پی نور در قطعات درخشان آینه پدید می آید. یک بخش مهم و تخصصی در تزیینات معماری در آینه کاری، تالار آینه است که به عنوان یکی از مشخصه های اصلی کاخ ها و برخی خانه های اعیانی (به خصوص در شیراز) که انواع و اقسام متنوعی از تزیینات آینه کاری را در خود جای داده است. هنر آینه کاری بر روی دیوار و سقف اجرا می شده، بر روی دیوار معمولا با برجستگی کم و با قاب بندی های مربع و مستطیل به هم با طرح های مختلف از جمله گل و گلدان ارایه می شده و آینه کاری بر سقف بیشتر نسبت به دیوار در تلفیق با نقاشی و تزئینات چوبی رایج بوده است. آینه کاری در تزئینات معماری ایرانی قرن ها به خوبی جای گرفته بود، ولی متاسفانه، عظمت هنر آینه کاری رفته رفته به دست فراموشی سپرده شده است. ضرورت پاسداری از حفظ و گسترش این هنر زیبا و شگفت در کنار سایر هنرهای دستی و تزیینی آشکار است. در این پژوهش، در وهله اول، روند چگونگی ایجاد این هنر زیبا را در ایران بررسی می نماید و نیز به معرفی چند نمونه آثار به جا مانده از این هنر را در برخی مناطق با دید جامع تری بررسی و مقایسه نمایند تا در نهایت، با آشنایی بیشتر با این هنر تزیینی قدم کوچکی در حفظ آثار و معرفی آن برداشته شود.