بررسی شیمی کانی و دماسنجی در اسکارن سرویان (استان مرکزی، شهرستان دلیجان)

اسکارن مغناطیسی شده­ی سرویان در نتیجه­ی نفوذ توده­ی گرانودیوریتی به درون سنگ آهک­های الیگو­میوسن تشکیل شده است. این کانسار یک اسکارن کلسیک بوده و بخش برون اسکارن آن گسترش بیشتری یافته است. کانی­های گارنت و پیروکسن دو کانی شاخص کانسار اسکارن مگنتیتی سرویان بوده و به­وسیله­ی شاره­های حاوی Mg، Si و Fe باقیمانده از تبلور ماگما تشکیل شده اند. از این کانی­ها که به­طور گسترده­ای در هاله­ی دگرنهادی ایجاد شده در سنگ میزبان مشاهده می­شوند، می­توان در تعیین شرایط دما و فشار حاکم بر فرآیند اسکارنی شدن استفاده کرد. گارنت­های موجود در اسکارن سرویان از نوع ناویژه - آندرادیت بوده و از  Feو Ca غنی شده و از Mg و Mn تهی­تر هستند. بررسی­های ریزپردازشی و بررسی چگونگی تغییرات مقادیر MnO CaO, Al۲O۳, MgO, و FeO در گارنت­های منطقه­بندی شده از هسته به حاشیه، نشان­دهنده­ی غنی­شدگی هسته گارنت­ها از گروسولار و قسمت­های حاشیه­ای از آندرادیت است. ترکیب شیمیایی کانی­های گارنت و پیروکسن این کانسار با اسکارن­های آهن­دار سازگاری دارد. پیروکسن­های منطقه از نوع دیوپسید – هدنبرژیت غنی از Ca هستند. دما در مرحله­ی پیشرونده­ تشکیل اسکارن سرویان که طی آن کانی­های بی­آب مانند پیروکسن و گارنت تشکیل شده­اند، در گستره­ی رخساره گرمابی آلبیت - اپیدوت هورنفلس و هورنبلند هورنفلس بوده و بر اساس دماسنجی زوج کانی گارنت – کلینوپیروکسن با دمای بین ۳۷۰ تا ۵۰۰ درجه سانتیگراد برای آن تعیین شده است. بررسی­های شاره­های درگیر نشان می­دهد که کانه­زایی آهن در مرحله­ی پسرونده اسکارنی شدن و در دماهای بین ۳۸۰ تا ۴۰۰ درجه­ی سانتیگراد انجام شده است.

کلیدواژه ها:

skarn ، Sarvian ، garnet ، pyroxene ، fluid inclusion. ، اسکارن ، سرویان ، گارنت ، پیروکسن ، شاره های درگیر.