ارتباط نا امنی غذایی و برخی عوامل اجتماعی- اقتصادی خانوار با وضعیت نمایه ی توده ی بدن (BMI) در زنان شهر دزفول

زمینه و هدف :ناامنی غذایی به مفهوم دسترسی محدود یا نا مطمئن به غذای کافی و سالم از نظر تغذیه ای یا توانایی محدود برای دستیابی به غذا از راههای مقبول اجتماعی می باشد.  در ایران در جریان گذر سریع تغذیه ای و تغییر الگوی زندگی شهرنشینی، علاوه بر وجود کم وزنی، اضافه وزن و چاقی نیز به ویژه در زنان رو به افزایش بوده است.با اینکه انتظار می رود افراد دچار ناامنی غذایی، دریافت غذایی پایین و در نتیجه، ذخایر چربی بدنی اندک و اضافه وزن کمتری داشته باشند، اما این همبستگی در مطالعات به خوبی نشان داده نشده است. این مطالعه  با هدف بررسی ارتباط ناامنی غذایی و برخی عوامل اقتصادی-اجتماعی خانوارها  با وضعیت  نمایه توده بدن زنان  دزفول در سال ۱۳۸۷ انجام گردید. روش کار: تعداد ۴۰۰ خانوار مناطق مختلف دزفول در زمستان سال ۱۳۸۷ بطور تصادفی به روش نمونه گیری دو مرحله ای مورد بررسی قرار گرفتند. قد و وزن مادر خانوار مطابق دستورالعمل های استاندارد اندازه گیری  و سپس نمایه توده بدن(BMI ) محاسبه شد. وضعیت وزن بر پایه حدود مرزی NIH ( سازمان جهانی بهداشت) تعریف شد.  به این ترتیب زنان  دارای نمایه ی توده ی بدن کمتر از ۵/۱۸ بعنوان لاغر، ۵/۱۸ تا ۲۵ دارای وزن طبیعی، بین ۲۵ تا ۳۰ بعنوان دارای اضافه وزن و بیش از ۳۰ نیز تحت عنوان چاق درنظر گرفته شدند. پرسشنامه های اطلاعات عمومی و امنیت غذایی (USDA) طی مصاحبه حضوری با مادر تکمیل گردیده و  تحلیل شدند. نتایج : شیوع نا امنی غذایی در خانوارهای مورد بررسی برابر ۶/۳۷% بود. ۸/۴۲ % زنان دارای اضافه وزن و ۱۲% آنان مبتلا به چاقی بودند. نتایج نشان داد که BMI زنان با نا امنی غذایی خانوار،  سن زنان و بعد خانوار رابطه مثبت و معنی دار و با وضعیت اقتصادی و قومیت  ارتباط معکوس  و معنی داری دارد (۰۵/۰ p< ) . نتیجه گیری :ناامنی غذایی  و اضافه وزن  در جامعه مورد مطالعه وجود داشت و نا امنی غذایی ، سن و قومیت زنان، وضعیت اقتصادی و  بعد  خانوار  به عنوان عوامل مرتبط با وضعیت   BMIشناخته شدند. سایر عوامل مانند سطح تحصیلات و شغل مادر و هزیته خانوار ارتباط آماری معنی داری نشان ندادند. از آنجا که اطلاعات کافی و کاملی در زمینه ناامنی غذایی و سایر عوامل مرتبط با وضعیت وزن زنان دردسترس نمی باشد بهتر است این بررسی در مناطق دیگر نیز انجام گردد.

کلیدواژه ها:

Food insecurity ، Body Mass Index ، Economic and social situation ، Dezful ، ناامنی غذایی ، نمایه توده بدن ، وضعیت اجتماعی– اقتصادی ، دزفول