الزامات و چالش های حقوقی قراردادهای هوشمند در ثبت املاک

قرارداد هوشمند یکی از مصادیق قراردادهای الکترونیک محسوب می شود که خصلت ویژه آن، اجرای خودکار برخی مفاد قرارداد است. اگر قرار باشد قرارداد هوشمند را به عنوان یک قرارداد حقوقی شناسایی کنیم، نیاز است تا شرایط عمومی صحت قراردادها در آن احراز شود. شرایط عمومی صحت قراردادها از منظر حقوق ایران منحصر به اهلیت طرفین، تراضی، مورد معامله معتبر و مشروعیت برای معامله است. ثبت املاک و شناسایی رسمی مالکیت یک فرد بر مایملک خود یکی از زیرساخت های برقراری قراردادهای هوشمند تلقی می گردد. درواقع قراردادهای هوشمند، پیشرفته ترین نوع قراردادهای الکترونیکی می باشند که عوض قراردادی در آن ها املاک شناسایی شده توسط دولت یا ارزهای رمزنگاری شده دیجیتالی است.ورود دولت به بازارهای مالی جهانی و انجام معاملات کلان در قالب قراردادهای هوشمند منوط به پیریزی زیرساخت های برقراری چنین قراردادهایی در آن کشور می باشد. انجام عملیات مقدماتی ثبت املاک نسبت به مایملک افراد از دو نظر اهمیت دارد. از یکسو تخصیص کلیدهای خصوصی به افراد و امکان استفاده از امضای دیجیتال جهت امکان انعقاد این قراردادها منوط به شناسایی مایملک فرد توسط دولت است و از سوی دیگر امکان انعقاد قراردادهای هوشمند تنها بر املاکی فراهم است که توسط دولت به رسمیت شناخته شده باشند. چنین خصوصیتی نه تنها افراد را بر تقدیم اظهارنامه ثبتی جهت انجام فرایندهای ثبتی ترغیب می نماید، بلکه نوعی الزام بر دولت جهت انجام چنین فرایندی برای برقراری این نوع قراردادها در نظام حقوقی به وجود می آورد. برای امکان انجام چنین فرایندی اصلاح قوانین همسو با نیازهای جامعه و نظارت دقیق بر عملکرد دستگاه های ذیربط اقداماتی اساسی محسوب می گردد. بنابراین باید چالش های پیشرو با دقت مدنظر قرار گیرد و با ارئه راهکارهای نوآورانه روند اجرا و نظارت بر این قراردادها در نظام ثبت املاک را تسریع نمود.

کلیدواژه ها:

قراردادهای هوشمند ، ثبت ملک ، بلاک چین ، چالش و الزامات