اصول و عوامل موثر در رشد و تکامل کودک

رشد و تکامل انسان از ابتدای تشکیل سلول تخم شروع می شود و تا بلوغ و بزرگسالی ادامه دارد. رشد به تغییر در اندازه ی بدن اشاره دارد ولی تکامل یا نمو به مجموعه ی تغییرهایی گفته می شود که در عملکرد و رفتار کودک در طول زمان رخ می دهد. در تکامل کودک عوامل زیست شناختی، محیطی و هیجانی موثرند. معمولا واژه ی رشد برای روند رشد و تکامل به کار می رود. رشد کودک به صورت مراحل مختلف و پی در پی صورت می گیرد و مراحل رشد همه ی کودکان یکسان و ثابت است.ابعاد رشد را در جنبه های جسمانی، حرکتی، تکلم عاطفی، اجتماعی و… می توان مشاهده کرد. در سال اول زندگی رشد جسمانی کودک شامل وزن، قد، دور سر و مغز چشمگیر است. مهم ترین جنبه های رشد حرکتی کودک، نشستن، سینه خیز رفتن، ایستادن و راه افتادن است. از نظر رشد ذهنی، دو سال اول زندگی را مرحله ی حسی حرکتی می نامند. کودک از دو سالگی قادر به تکلم، تقلید و بازی می شود. بازی نقش مهمی در رشد هوش، عواطف و ارتباط اجتماعی کودکان دارد. واکنش های عاطفی کودک شامل ترس از غریبه، ترس از جدایی و… نیز هم زمان با سایر جنبه های رشد صورت می گیرد ارتباط با مادر، نه تنها نقش اساسی در رشد روانی کودک دارد و به ایجاد دلبستگی می انجامد، بلکه به رشد عواطف وی نیز کمک می کند. محیط عاطفی و اجتماعی غنی نه تنها به سلامت روان بلکه به رشد هوش و فرآیندهای ذهنی کودک کمک فراوانی می کند. خصوصیات کودک بر رفتار والدین و رفتار والدین بر رفتار کودک اثر می گذارد.

کلیدواژه ها:

رشد ، تکامل ، کودک ، بازی