تاثیر فرم شهری در تولید سفرهای خودرو مبنا با تاکید بر توسعه شهر کم کربن (مطالعه موردی: نواحی ترافیکی شهر زنجان)

سفرهای خودرومبنا از مهمترین عوامل آلودگی هوای شهرهای ایران می باشد. در این راستا، سیاست های مختلفی برای کاهش آلودگی هوای شهرها اتخاذ گردیده که عمدتا عاری از هرگونه برنامه ریزی فضایی می باشند. در نظریاتی همچون شهر کم کربن، کاهش آلودگی هوا از طریق برنامه ربزی های فضایی همچون تغییر در فرم شهری جهت کاهش سفرهای خودرومبنا مدنظر می باشد. سفرهای خودرومبنا در شهر زنجان، مسئله تولید گازهای گلخانه ای را به معضل بزرگی در این شهر تبدیل کرده است؛ معضلی که با برنامه ریزی فضایی و تاکید بر ساختارهای فرم شهری، قابل تعدیل می باشد بنابراین در این مقاله به بررسی تاثیر فرم شهری در تولیدسفرهای خودرومبنا، با استفاده از روش های آمار فضایی پرداخته شده است. جهت نیل به این هدف، چنین فرض شده است که عناصر فرم شهری همچون ترکیب کاربری ها، دارای بیشترین نقش در تولید سفرهای خودرومبنا می باشند؛ نوع تحقق در این مقاله کاربردی بوده و روش بررسی آن توصیفی-تحلیلی و همبستگی می باشد. نتایج حاصل از به کارگیری روش موران نشان می دهد که معیارهای به کار رفته دارای خودهمبستگی مکانی می باشند و استفاده از روش رگرسیون وزنی جغرافیایی جهت تحلیل ارتباط مندی متغیرها بسیار مفید می باشد. نتایج حاصل از رگرسیون وزنی جغرافیایی نشان می دهد که معیار تراکم جمعیتی با ضریب اهمیت ۰.۳۱ دارای کمترین اهمیت در الگوی سفر شهری بوده و معیار ترکیب کاربری ها و تراکم خیابان ها به ترتیب با ضریب اهمیت ۰.۴۶ و ۰.۴۹ دارای بیشترین اهمیت در الگوی سفر شهری می باشند. براین اساس می توان چنین نتیجه گرفت که معیارهای فرم شهری دارای تاثیر بیشتری در تولید سفرهای خودرومبنا شهری می باشند و باید بیشتر مورد توجه مدیران و برنامه ریزان شهری قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

سفرهای خودرو محور ، فرم شهری ، توسعه کم کربن ، روش های آمار فضایی ، زنجان