بررسی مضامین ادبی تفسیری ابومسلم اصفهانی در مجمع البیان با نظر به تحلیل آن از منظر دیگر مفسران

هدف این پژوهش، تحلیل مضامین ادبی-تفسیری ابومسلم اصفهانی - دیدگاه ادبی او در فرایند تفسیر - مستخرج از مجمع البیان با نظر به آراء مفسران، به منظور پالایش برخی مضامین محوری قابل قبول در تفسیر به صورت صریح و روشن است. در مقاله حاضر، تلاش شده تا برای پاسخ به این پرسش ها که مضامین ادبی فراگیر ابومسلم در مجمع البیان کدامند و کدام مضامین ادبی مطرح شده محل اختلاف یا موافق با دیدگاه ابومسلم و مفسران است و کدام مضامین از مختصات اوست، به روش توصیفی –تحلیلی پژوهشی صورت گیرد. حاصل پژوهش حاضر این است که مضامین ادبی که گزینش شده، تاثیر آن در تفسیر ابومسلم از این آیات و ایجاد تفاوت با سایر تفاسیر بررسی گردیده است. از مختصات نظر او می­توان به مرجع ضمیر «ه» (بقره/۷۴)، وجود کنایه (بقره /۲۳۰) و اعتقاد او به مبالغه و تاکید (بقره /۹۰ و اعراف /۱۵۰) اشاره کرد و مضامینی که محل اختلافی با نظر بیشتر مفسران ندارد و با آن ها مشترک است می توان به مواردی از این قبیل اشاره کرد: نوع الف و لام و معنای آن در «انسان» (دهر/۱)، مضامینی مثل ترکیب و معانی حرف «لا» (واقعه/ ۷۵ و قیامه/۱)، لحن و ترکیب عبارت «فزادهم الله مرضا» (بقره /۱۰) و مرجع ضمیر (بقره/۷۴)..

کلیدواژه ها:

: ابومسلم اصفهانی ، مجمع البیان ، تفسیر ادبی ، مبالغه