بررسی سازگاری «امتناع نامتناهی بالفعل» با «امکان نامتناهی بودن زمان و حوادث گذشته»
محل انتشار: فصلنامه حکمت اسلامی، دوره: 9، شماره: 32
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 117
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_FHI-9-32_006
تاریخ نمایه سازی: 19 مهر 1402
چکیده مقاله:
مساله آغازمندی زمانی جهان، از دیرباز مورد توجه اندیشمندان بوده است. اکثر فلاسفه، امکان آغازمندی زمانی جهان را نفی کرده و سلسله زمان و حوادث گذشته را نامتناهی دانسته اند. در مقابل، متکلمین برای جهان خلقت، آغازی زمانی قائلند. امکان یا امتناع نامتناهی بالفعل از اشیاء نیز مساله دیگری است که در بین متفکرین محل اختلاف بوده است. متکلمین قائل به امتناع بوده اند، اما اکثر فلاسفه شروطی برای امتناع ذکر کرده اند. با این وجود، ضرورت وجود نامتناهی بالفعل شیء، در بین متاخرین طرفدارانی دارد. در پی تلاش های کانتور پذیرفته شد که نامتناهی بالفعل، از لحاظ منطقی قابل اثبات و یا ابطال نیست. اکنون اکثر ریاضی دانان معاصر، برهان ناپذیری و تصمیم ناپذیری نامتناهی بالفعل را پذیرفته اند. ارسطو از یک طرف، وجود نامتناهی بالفعل شیء که مجتمع در وجود باشند را محال می داند و از طرف دیگر، برای زمان، آغازی قائل نیست و آن را نامتناهی دانسته و اتصال جسم و پیوستگی زمان را نیز پذیرفته است. فیلسوفان بزرگی مانند ابن سینا، شیخ اشراق و ملاصدرا نیز در این باره با وی هم عقیده اند. در این نوشتار، در قالب یک برهان نشان داده می شود که دستگاه فکری ارسطو شامل گزاره های مذکور، دستگاهی ناسازگار است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
سید سعید میراحمدی
دانشجوی دکتری فلسفه فیزیک دانشگاه باقر العلوم علیه السلام
حمید پارسانیا
دانشیار و عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :